ਕੋਈ ਮਸਜਿਦ ਵਿਚ ਨਿਕਾਹ ਪੜ੍ਹਵਾਦਾਂ ਹੈ, ਕੁਝ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸਿਵਿਲ ਮੈਰਿਜ ਕਰਵਾਂਦੇ ਹਨ, ਕੋਈ ਵੇਦੀ ਅਥਵਾ ਕੋਈ ਅਗਨੀ ਦੇ ਫੇਰੇ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਗੁਰਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਾਸਤੇ ਕੇਵਲ ਇਕੋ ਇਕ ਹੀ ਪ੍ਰਵਾਨਤ ਢੰਗ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਹੈ ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ। ਸਿੱਖਾਂ ਵਾਸਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਰ ਢੰਗ ਪ੍ਰਵਾਨ ਨਹੀਂ । ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਗੜੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਚਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਯੋਗ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਜੋ ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤੇ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਨਾਮ ਦੇ ਹੀ ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ ਹਨ । ਅਸਲ ਵਿਚ ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਅਥਵਾ ਬ੍ਰਾਹਮਣੀ ਵਿਆਹ ਹੀ ਕਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸਨ । ਫਰਕ ਕੇਵਲ ਇਤਨਾ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਧਰ ਵੇਦੀ ਦੀਆਂ ਲਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦ ਕਿ ਏਥੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਦੁੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਜਾਂ ਟਰੈਜਿਡੀ ਤਾਂ ਇਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਹਜੂਰੀ ਵਿਚ ਬੈਠ ਕਰ ਕੇ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ, ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦਾਅਵੇ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਰਦਾਸਾਂ ਵਿਚ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਖਬਰਾਂ ਛਪਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ ਪੂਰਨ ਗੁਰ-ਮਰਿਯਾਦਾ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੁਫਰ ਹੋਰ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹੱਥਲੇ ਲੇਖ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਜੈ ਮਾਲਾ, ਸ਼ਰਾਬ, ਭੰਗੜਾ, ਸੇਹਰਾ ਬੰਨਣਾ, ਲਿਖਣਾ ਜਾਂ ਪੜ੍ਹਣਾ, ਮਹਿੰਦੀ ਦੀ ਰਾਤ, ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਘਰ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਅਤੇ ਲੜਕੀ ਦੇ ਘਰ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਸਮਝਣਾ, ਰੁਸਨਾ ਆਦਿ - ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਦਮ ਬਚਣਾ ਪਵੇਗਾ । ਬੈਂਡ ਮਿਲਨੀ ਆਦਿ ਤੋਂ ਵੀ ਜਿਥੋਂ ਤੀਕ ਹੋ ਸਕੇ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਅਸੀਂ ਅੱਗੇ ਚਲ ਕੇ ਕਰਾਂਗੇ ।
ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਕੇਵਲ ਇਕ ਸਮਾਜਿਕ ਸੌਦੇ-ਬਾਜ਼ੀ (Social contract) ਅਤੇ ਦਿਲ-ਪਰਚਾਵੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈਸੀਅਤ ਨਹੀਂ ਰਖਦਾ। ਉਸ ਵਿਚ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਨਿਰਬਾਹ ਅਤੇ ਵਫਾ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਸ਼ ਨਹੀਂ । ਜੇ ਇਕ ਛਿਨ ਵਿਆਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੀ ਛਿਨ ਟੁੱਟ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਲਾਕਾਂ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਉਚੇਚੀਆਂ ਨਿਯਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਤੋਂ ਅਵਸ਼ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਥਵਾ ਮੱਤਾਂ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਦਾ ਉਹ ਆਦਰਸ਼ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਧਰਮ ਪਵਿੱਤਰਤਾ, ਨਿਰਬਾਹ ਅਤੇ ਵਫਾ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਸੁਗੰਧੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜੋ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸੁਖ-ਸਬਰ, ਸੰਤੋਖ ਤੇ ਟਿਕਾਅ ਦੀ ਦਾਤ-ਬਖਸ਼ ਸਕੇ । ਓਥੇ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਰੁਚੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਢਾਲਣ (Adjust ਕਰਨ) ਦੀ ਥਾਂ ਭੌਰੇ ਵਾਲੀ ਭਟਕਣਾ ਅਤੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ
