ਇਹ ਹਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ।' ਰਾਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ 'ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਅਨੁਸ਼ਠਾਨ ਲਈ ਗੰਗਾ ਕਿਨਾਰੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੀ ਮਜਬੂਰੀ ਕਰਕੇ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਨਿਰਮੋਹਤਾ ਨਾਲ ਤੁਸਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।"

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾ ਆਪੋ ਵਿਚ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿਚੋਂ ਢੋਲਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ ਆਈ। ਦੋਹਾਂ ਜਣਿਆਂ ਉੱਠਕੇ ਤੱਕਿਆ ਤਾਂ ਇਕ ਮੁਰਦਾ ਲਿਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸਤੀ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਰਾਜਾ ਨੇ ਉਸ ਸਤੀ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਕੀਤੀ ਕਿ 'ਕੈਸਾ ਪਿਆਰ ਹੈ ਜੋ ਪਤੀ ਨਾਲ ਅੱਗ ਵਿਚ ਸੜਨ ਦਾ ਦੁੱਖ ਝੱਲੇਗੀ । ਰਾਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ 'ਮੇਰੀ ਜਾਚੇ ਇਹ ਇਕ ਵਪਾਰ ਹੈ, ਅਸਲੀ ਪ੍ਰੇਮ ਨਹੀਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਚਿਖਾ ਦੀ ਅੱਗ ਨਾਲ ਇਹ ਵਿਰਹ ਅਗਨੀ ਤੋਂ ਅੱਖ ਦੇ ਪਲਕਾਰੇ ਵਿੱਚ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਪ੍ਰੇਮ ਅਸਲੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਅੱਗ ਨਾਲ ਝੱਟ ਮਰ ਜਾਏਗੀ, ਚਿਖਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਜੀਵੇਗੀ। ਰਾਜਾ ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣਕੇ ਅਸਚਰਜ ਹੋਇਆ। ਕੁਛ ਚਿਰ ਮੋੜਵੀਆਂ ਘੋੜਵੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਪਰ ਰਾਣੀ ਆਪਣੇ ਖਿਆਲ ਤੇ ਪੱਕੀ ਰਹੀ।

ਹੁਣ ਰਾਜਾ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਯਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਜੀ ਕਰ ਆਇਆ, ਸੋ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਬਨਾਕੇ ਰਾਜਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਤੇ ਬਨ ਵਿੱਚੋਂ ਅਪਣੇ ਇਤਬਾਰੀ ਆਦਮੀ ਦੇ ਹੱਥ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਘੱਲਿਆ' ਕਿ 'ਰਾਜਾ' ਨੂੰ ਇਕ ਸ਼ੇਰ ਨੇ ਮਾਰ ਸੁੱਟਿਆ ਹੈ'। ਜਦ ਨੌਕਰ ਨੇ ਆਕੇ ਇਹ ਸਮਾਚਾਰ ਸੁਣਾਇਆ ਤਾਂ ਭਾਨਮਤੀ ਨੇ ਕਲੇਜੇ ਵਿੱਚ ਬਿਰਹੋਂ ਦੀ ਐਸੀ ਚੋਟ ਖਾਧੀ ਕਿ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਮਰ ਗਈ।

ਜਦੋਂ ਰਾਜਾ ਮੁੜਕੇ ਆਇਆ ਤਾਂ ਅੱਗੋਂ ਪਿਆਦਾ ਮਿਲਿਆ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜ! ਆਪਦਾ ਮਰਨ ਸੰਦੇਸ਼ ਸੁਣਦੇ ਹੀ ਰਾਣੀ ਮਰ ਗਈ। ਰਾਜਾ ' ਨੂੰ ਸੁਣਕੇ ਮੂਰਛਾ ਆ ਗਈ। ਪਰ ਹੁਣ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ? ਬਥੇਰਾ ਰੋਇਆ

––––––––––

* ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਕਥਾ ਭਗਤ 'ਜੈ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਵਹੁਟੀ ਦੀ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ. ਜੋ ਪ੍ਰੇਮ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕੁਹ ਹੀ ਮਰ ਗਈ ਸੀ।