"ਨਹੀਂ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਛੱਡ ਆ ਮੇਰੇ ਜੰਗਲ ਦੇਸ਼

"ਜਿੰਦੜੀ ਮੇਰੀ ਮੋੜ ਦੇਹ ਉਗਲਾਂ ਨਾਂ ਪਈ ਬਿੱਖ।

 

"ਵਿਚ ਸਰਕੰਡਿਆਂ ਸੁਖੀ ਸਾਂ, ਦੁਖਾਂ ਨ ਕਿਸੇ ਦੁਖਾਉਂ,

"ਝੋਲੇ ਠੰਢੇ ਵਾਉ ਦੇ ਮਾਣ ਰਹੀ ਸਾਂ ਸੁੱਖ।

 

"ਜੇ ਮੈਨੂੰ ਹਈ ਵਰਤਣਾ ਧਾਰ ਅੱਜ ਲੈ ਨੇਮ

"ਸੁਖ ਦੀ ਧਾਰਾ ਵਹਿ ਚਲੇ ਅਸਮਤਾਂ ਵਾਲੇ ਸੁੱਖ।”

(ਕਸੌਲੀ 27-8-50)

ਯਾਰ ਰੁਖ਼

ਧੂਹ ਕਲੇਜਾ ਲੈ ਗਿਆ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਝਲਕੇ ਯਾਰ-ਰੁਖ਼

ਬੇ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਸਹੀਓ! ਕਰ ਗਿਆ ਉਹ ਵਾਰ ਰੁਖ਼।

 

ਦਿਲ ਨ ਅਪਣੇ ਪਾਸ ਹੈ ਜਿਸ ਮੱਤਿ ਸੁਣ ਕੇ ਮੰਨਣੀ,

ਹੁਣ ਨਸੀਹਤ ਵੱਲ ਤੁਸਾਂ ਦੀ ਕਿਞ ਕਰਾਂ ਮੈਂ ਪ੍ਯਾਰ ਰੁਖ਼ ?

 

ਦਿਲ ਜੁ ਸੀ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੁਯਾ ਉਹ ਤਾਂ ਹੁਣ ਹੈ ਪਾਸ ਯਾਰ,

ਕੀਹ ਕਰੇਗਾ ਵੈਦ ਦਾ ਹੁਣ ਆਣਕੇ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਰੁਖ।

 

ਵਾਪਸ ਲਿਆਵਣ ਦਿਲ ਮਿਰਾ ਗਈਓ ਤੁਸੀਂ ਜੇ ਪਾਸ ਯਾਰ,

ਖੱਸ ਲਏਗਾ ਦਿਲ ਤੁਸਾਂ ਦਾ ਓਸਦਾ ਠਗ-ਹਾਰ ਰੁਖ਼।

 

'ਚੁੰਬਕੀ-ਗ੍ਰਸੀ' ਨੂੰ ਸੁਣ ਸਖੀ! ਜੋ ਜੋ ਛੁਡਾਵਣ ਲੱਗਸੀ

ਆਪ ਗ੍ਰਸਿਆ ਜਾਵਸੀ ਐਸਾ ਹੈ ਓ ਖਿਚਦਾਰ ਰੁਖ਼।

 

ਵੱਸ ਜਿਦ੍ਹੇ ਮਨ ਜਾ ਪਿਆ ਤਨ ਪਾਸ ਉਸ ਦੇ ਲੈ ਚਲੇ

ਕਰ ਦਿਓ ਹੁਣ ਨਜ਼ਰ ਸਾਰੀ, ਨਜ਼ਰ ਉਸ ਦੀਦਾਰ-ਰੁਖ਼।

 

ਚੀਰਦੀ ਪਰਬਤ ਤੁਰੀ ਰੁਕਦੀ ਨਦੀ ਨਹੀਂ ਰੋਕਿਆਂ

ਧੀਰਸਾਂ ਓਦੋਂ ਹੀ ਜਦ ਜਾ ਦੇਖਸਾਂ ਦਿਲਦਾਰ ਰੁਖ।

(ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ 18-2-42)

––––––––––

1. ਚਿਹਰਾ, ਮੁਖੜਾ।