ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ੈ ਪ੍ਰੇਮ ਹੈ, ਤੇ ਪ੍ਰੇਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ਤੇ ਅਸਹਿ ਕਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਕੀਹ ਦਾਰੂ ਹੈ । ਤਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਦਸਿਆ ਹੈ, ਕਿ ਅਪਨੇ ਸਿਰਜਨਹਾਰ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਇਸ ਦਾ ਦਾਰੂ ਹੈ । ਅਰਥਾਤ ਅਸੀ ਜੋ ਪੁਤ੍ਰ, ਪੁਤ੍ਰੀ, ਪਤੀ, ਇਸਤ੍ਰੀ, ਮਿੱਤ੍ਰ, ਪਿਤਾ, ਆਦਿਕਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਪਯਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੈ ਜੋ ਨਾਸ਼ਮਾਨ ਹਨ, ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ, ਸੋ ਵਿਛੋੜੇ ਵੇਲੇ ਦੁਖ ਹੋਣਾ ਹੋਇਆ। ਹੁਣ ਜੇ ਅਸੀ ਪਿਆਰ ਉਸ ਨਾਲ ਪਾਈਏ ਜੋ ਅਬਿਨਾਸ਼ੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨਾ ਉਹ ਕਦੇ ਮਰੇਗਾ ਨਾ ਵਿਛੋੜੇ ਦਾ ਦੁਖ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸੇ ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਅਪਨਾ ਵਾਕ ਹੈ :-

"ਨਾ ਓਹੁ ਮਰੈ ਨਾ ਹੋਵੈ ਸੋਗੁ ॥" ਜਦ ਪ੍ਰੇਮ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਵਲ ਲਾਇਆ ਤਾਂ ਪਹਲਾ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਦਾ ਜੋ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਸੋ ਮਾਰਨਾ ਨਾ ਪਿਆ ਕੇਵਲ ਉਸ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਦਲਨਾ ਪਿਆ । ਫਿਰ ਜੋ ਸਾਡਾ ਪ੍ਰੇਮ ਪਿਤਾ, ਮਾਤਾ, ਪੁਤ੍ਰ, ਪੁਤ੍ਰੀ, ਮਿੱਤ੍ਰ ਆਦਿਕਾਂ ਵਿਚ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਤੇ ਦਿਲਗੀਰ ਜਾਂ ਵੈਰਾਗੀ ਹੋ ਕੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇ ਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਦੀ ਬੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ । ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭਨਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਤਾਂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਹੈ । ਅਰ ਏਹ ਸਾਰੇ ਉਸ ਦੀ ਦਾਤ ਹਨ, ਤੇ ਸਾਡੀ ਸੁਰਤ ਦਾ ਆਸਰਾ ਹੋਣ ਲਈ ਤੇ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਟੇਕ ਦੇਣ ਲਈ ਏਹ ਸਾਰੇ ਆਸਰੇ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਜੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਬਖਸ਼ੇ ਹਨ । ਜਦ ਇਹ ਵੀਊ (ਨੁਕਤਾ ਖਯਾਲ) ਇਨਸਾਨ ਬਣਾ ਲਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਅਪਨੇ ਅੰਦਰ ਇਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇਖੇਗਾ । ਉਹ ਇਹ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨੂੰ ਓਹ ਅਪਨਾ ਸਭ ਕੁਛ ਜਾਣ ਕੇ ਪਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਦਾਤੇ' ਦੀ ਦਾਤ ਸਮਝ ਕੇ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਅਪਨਾ 'ਦਾਤਾ' ਯਾਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਮੁਖ ਪਿਆਰ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਦਾਤ ਸਮਝ ਕੇ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਤੁਸੀ ਸਮਝ ਲਓ ਕਿ ਐਉਂ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਇਹਨਾਂ 'ਭਾਵਾਂ' ਵਾਲੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਉਚੀ ਤੇ ਦਰੁਸਤ ਪਾਲਨਾ ਹੁੰਦੀ ਗਈ, ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਈ। ਇਸ ਸਿਖਯਾ ਲਈ ਸੁਖਮਨੀ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਇਕ ਅਸਟਪਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿਚ ਦਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੇ ਦਾਤਾਂ ਦੇ ਦਾਤੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਦਾਤਾਂ ਨਾਲ ਰੁਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਜਿਵੇਂ ਲਿਖਯਾ ਹੈ :-

ਜਿਹ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਗ੍ਰਿਹ ਸੰਗਿ ਸੁਖ ਬਸਨਾ ॥

ਆਠ ਪਹਰ ਸਿਮਰਹੁ ਤਿਸੁ ਰਸਨਾ ॥

ਸੋ ਜਦ ਈਸ਼੍ਵਰ ਦੇ ਬਖਸ਼ੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੇ ਸੰਬੰਧੀਆਂ ਮਿਤ੍ਰਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਦਾਤ ਸਮਝ ਕੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਕਰੀਏ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰੇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਿਆ ਬੀ ਰਿਹਾ ਤੇ ਬਿਨ ਖੇਚਲਾਂ ਵਿਰਾਗ ਬੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਕਿਉਂਕਿ ਐਸਾ ਭਾਵ ਅੰਦਰ ਪਕਾ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ ਫੇਰ ਸੰਬੰਧੀਆਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਇਕ ਸੁਰਤ ਦਾ