ਦਾ ਸਮਾਂ 2000 ਸਾਲ ਪੂਰਬ ਈਸਵੀ ਦੇ ਲਗਭਗ ਦੱਸਦੇ ਹਨ।

12 ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜੱਟ ਕੈਸਪੀਅਨ ਸਾਗਰ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੁਲਤਾਨ ਤੱਕ ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਸਾਇਰ ਦਰਿਆ ਅਤੇ ਆਮੂ ਦਰਿਆ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੱਟਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਾ ਗੇਟ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮਾਸਾ ਗੇਟ ਦਾ ਅਰਥ ਮਹਾਨ ਜੱਟ ਹਨ। ਜੱਟ, ਜਾਟ, ਜੈਤ, ਜਟੇਹ, ਗੋਟ, ਗੋਥ, ਗੇਟੇ, ਜੇਟੀ, ਜੇਟੇ, ਜੁਟੀ, ਜੁਟ, ਜੱਟੂ ਆਦਿ ਇਕੋ ਹੀ ਜਾਤੀ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉਚਾਰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੈ। ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਬਦ ਜੇਟੋ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਜਰਤਾ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਜੁਲਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਤੱਤਭਵ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਦਲਕੇ ਜੱਟ ਜਾਂ ਜਾਟ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਕਈ ਜੱਟ ਇਰਾਨ ਤੇ ਬਲਖ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਫੇਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੇ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਰਾਜ ਕਰਕੇ ਆਖ਼ਿਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਮਹਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਤੇ ਖੋਜੀ ਸਰ ਇੱਬਟਸਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਜੁੱਟ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਆਏ, ਉਹ ਉਸ ਨਸਲ ਵਿਚੋਂ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ ਰਾਜਪੂਤ ਹਨ। ਇਹ ਨਤੀਜਾ ਉਸ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਇਕੋ ਜਿਹੀ ਸਰੀਰਕ ਤੇ ਚਿਹਰਿਆ ਦੀ ਬਣਤਰ ਤੋਂ ਕੱਢਿਆ ਹੈ। ਜੱਟਾ ਤੇ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਗੋਤ ਸਾਝੇ ਹਨ। ਪਰਮਾਰ ਜੱਟ ਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਜਪੂਤ ਵੀ ਹਨ। ਜੱਗਦੇਵ ਪਰਮਾਰ2 ਨੂੰ ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਜੱਟ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਰਾਜਪੂਤ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਰਾਜਪੂਤ ਆਨੇ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਪੰਵਾਰਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਅਮਰਕੋਟ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਵੀ ਸੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਮਾਯੂੰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪੰਵਾਰਾ ਦਾ ਰਾਜ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰਾਜੇ ਜੱਗਦੇਵ ਪੰਵਾਰ ਨੇ ਧਾਰਾ ਨਗਰੀ22 ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਵੀ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ।

13. ਇੱਕ ਜਾਟ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਰਾਮ ਸਰੂਪ ਜੂਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਜਾਟ ਇਤਿਹਾਸ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਪੰਨਾ 135 ਉੱਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, "ਅੰਗਰੇਜ਼ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਰਾਜਪੂਤਾ ਨੂੰ ਬਦੇਸ਼ੀ ਹਮਲਾਵਾਰ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਵਸ ਗਏ ਸਨ. ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਭੂ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦੇ ਗੋਤਾ ਤੋਂ ਸਾਫ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਅਸਲ ਕਸ਼ਤਰੀ ਆਰੀਆ ਹਨ। ਜਿਹੜੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਦਿ ਨਿਵਾਸੀ ਹਨ। ਇਹ ਰਾਜਪੂਤ ਕਹਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੱਟ ਅਤੇ ਗੁੱਜਰ ਸਨ।"

ਜੱਟਾ ਅਤੇ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦੇ ਕਈ ਗੋਤ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਲੋਕਾ ਨਾਲ ਵੀ ਰਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਦੇਸ਼ੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਭੁਲੇਖਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਹਾਨ ਯੂਨਾਨੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਬੁਸੈਡਿਡਸ23 ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਏਸ਼ੀਆ ਅਥਵਾ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਐਸੀ ਜਾਤੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿਹੜੀ ਸਿਥੀਅਨ ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਸਕੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਿਕੰਦਰ ਮਹਾਨ ਨੇ ਵੀ 328127 ਬੀ. ਸੀ. ਸੰਗੜਿਆਨਾ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਸਿਥੀਅਨ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਤ ਸੀ। ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ। ਸਿਕੰਦਰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜੱਟਾਂ ਤੇ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹਾਰਿਆ ਸੀ।

ਇੱਕ ਵਾਰ ਜੱਟਾਂ ਨੇ ਯੂਨਾਨ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਐਥਨ ਵੀ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਸੀ। ਜੱਟ ਮਹਾਨ ਸੂਰਬੀਰ ਜੋਧੇ ਸਨ।

ਦਸਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਅਖੀਰਲਾ ਜੱਟ ਸਮਰਾਟ ਅਲਵਾਰੇ ਸੀ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗੋਟੀ ਜਾਤੀ ਵਿਚੋਂ ਸੀ। ਕਰਨਲ ਜੇਮਜ ਅਨੁਸਾਰ ਜੱਟ ਸੂਰਮਿਆ ਨੇ ਅੱਧੇ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਜੜੋ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜੱਟਾਂ ਤੋਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਕੰਬਦੀ ਸੀ। ਜੱਟ ਆਪਣੀ ਫੁੱਟ ਕਾਰਨ ਹੀ ਹਾਰੇ ਸਨ। ਜੱਟ ਤਲਵਾਰ ਚਲਾਣ ਤੇ ਹੱਲ ਚਲਾਣ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਜੌਜਫ ਡੇਵਿਟ ਕਨਿੰਘਮ24 ਨੇ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, "ਉੱਤਰੀ ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੰਦ ਵਿੱਚ ਜੱਟ ਮਿਹਨਤੀ ਅਤੇ ਹਲਵਾਹਕ ਮੰਨੇ ਜਾਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ਉੱਤੇ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਸੰਭਾਲ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੱਲ ਵੀ ਵਾਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੱਟ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪੇਂਡੂ ਵਸੋਂ ਕਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।"

14. ਬਦੇਸੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੱਟ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਘਰ ਸਿਥੀਅਨ ਦੇਸ਼ ਸੀ। ਇਹ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸਿਥੀਅਨ ਦੇਸ਼ ਡਨਯੂਬ ਨਦੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੱਖਣੀ ਰੂਸ ਦੇ ਪਾਰ ਤੱਕ ਕੈਸਪੀਅਨ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਆਮੂ ਦਰਿਆ ਤੇ ਸਿਰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਘਾਟੀ ਤੱਕ, ਪਾਮੀਰ ਪਹਾੜੀਆਂ ਤੇ ਤਾਰਸ ਨਦੀ ਦੀ ਘਾਟੀ ਤੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਿਥੀਅਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਜੱਟ ਆਰੀਆ ਬੱਸ ਵਿਚੋਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਪੂਤ ਵੀ ਆਰੀਆ ਬੱਸ ਵਿਚੋਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਹਨ। ਰਾਜਪੂਤ ਅਖਵਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜੱਟ ਅਤੇ ਗੁੱਜਰ ਸਨ। ਜੱਟਾ, ਗੁੰਜਰਾ, ਅਹੀਰਾ, ਸੈਣੀਆਂ, ਕੰਬੋਆਂ, ਮੰਤਰੀਆਂ, ਰਾਜਪੂਤਾ ਅਤੇ ਦਲਿਤਾਂ ਦੇ ਕਈ ਗੋਤ ਸਾਂਝੇ ਹਨ। ਜੱਟ ਕਈ ਜਾਤੀਆਂ ਦਾ ਰਲਿਆ ਮਿਲਿਆ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ।

15. ਅੱਠਵੀਂ ਨਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣਕ ਧਰਮੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੇ ਕੇਵਲ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸ਼ੁੱਧ ਖੇਤਰੀ ਮੰਨਿਆ ਸੀ। ਰਾਜਪੂਤ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਦਾ ਹੀ ਬੇਲਬਾਲਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਜੋ ਦਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਬਣੇ ਉਹ ਵੀ ਸਭ ਰਾਜਪੂਤ ਅਖਵਾਉਣ ਲੱਗੇ ਜਿਵੇਂ ਸੁਨਿਆਰੇ, ਗੱਡਰੀਏ, ਵਣਜਾਰੇ ਅਤੇ ਇਉਰ ਆਦਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਹੀ ਕਈ ਜੱਟ ਕਬੀਲੇ ਵੀ ਰਾਜਪੂਤਾ ਦੇ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਕੇ ਰਾਜਪੂਤ ਅਖਵਾਉਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ। ਰਾਜਪੂਤ ਪੁਰਾਣਕ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਸਨ। ਪਾਣਨੀ ਈਸਾ ਤੋਂ 500 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਸਿੱਧ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਈ ਜੱਟ ਕਬੀਲੇ ਵਸਦੇ ਸਨ। ਜੱਟ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕ ਵੀ ਸਨ। ਗਊ ਤੇ ਘੋੜਾ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਤਲਵਾਰ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੱਲ ਦੀ ਮੁੱਠੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਜੱਟ ਖਾੜਕੂ ਕ੍ਰਿਸਾਨ ਕਬੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਬਦੇਸ਼ੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਇਰਾਨੀਆ ਯੂਨਾਨੀਆਂ, ਬਖਤਾਰੀਆਂ ਪਾਰਥੀਆਂ, ਸ਼ੱਕ, ਕੁਸ਼ਾਨ ਤੇ ਹੂਣਾਂ ਆਦਿ ਨਾਲ ਵੀ ਕੁਝ ਜੱਟ ਕਬੀਲੇ ਆਏ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਵਸ ਗਏ। ਕੁਝ ਜੱਟ