ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਗੰਡੋਏ ਖਿੱਚ ਕੇ ਉੱਪਰ ਲੈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਲ-ਮੂਤਰ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰਹਿੰਦ ਖੂੰਦ ਰਾਹੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੀ ਉਪਰਲੀ ਸਤਹ ਤੇ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਪਲੱਭਧ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇੜ ਪੌਦੇ ਪੱਤਝੜ ਵਿੱਚ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸੁੱਕੇ ਪੱਤੇ ਝਾੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਧਰਤੀ ਮਾਤਾ ਦੀ ਕੋਖ ਵਿੱਚ ਪੈਂਦੇ ਹੀ ਗਲਣ ਉਪਰੰਤ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਤੱਤ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਧਰਤੀ ਨਵੇਂ ਬੂਟੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਦੀ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟਰੋਜਨ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਜੀਵਤ ਕਾਰਬਨ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਆਵੱਸ਼ਕਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਉਣੀ ਵਿੱਚ ਇਕ ਦੋ-ਦਲੀ (ਦਾਲਾਂ ਆਦਿ) ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਲੈਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੋ-ਦਲੇ ਪੌਦੇ ਹਵਾ ਦੀ ਨਾਈਟਰੋਜਨ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਲਾਂ ਦੇ ਬੂਟਿਆਂ ਦੇ ਸੁੱਕੇ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਟਹਿਣੀਆਂ ਭੂਮੀ 'ਤੇ ਗਿਰਦੇ ਹੀ, ਗਲਣ ਉਪਰੰਤ ਜੈਵਿਕ ਕਾਰਬਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਨਾਈਟਰੋਜਨ ਦੇ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਮਾਟਾ (Humas) ਨਿਰਮਾਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਅਗਲੀ ਕਣਕ ਦੀ ਫਸਲ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਾਰੀਆਂ ਦਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨਾਲ ਤਜਰਬੇ ਕਰਕੇ ਵੇਖੇ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਦਾਲ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਨਾਲ ਅਗਲੀ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਉੱਪਜ ਉੱਪਰ ਵਧੀਆ ਪਰਿਣਾਮ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਉਣੀ ਦੀ (ਜੂਨ ਤੋਂ ਸਤੰਬਰ) ਅਰਹਰ, ਮੂੰਗੀ, ਮਾਂਹ, ਲੋਬੀਆ, ਮੋਠ, ਸੋਇਆਬੀਨ, ਰਾਜਮਾਂਹ, ਕੁਲਥੀ, ਚਿਪਕੀ, ਰਾਈਸਬੀਨ, ਮੂੰਗਫਲੀ, ਸਰਸੋਂ, ਜੂਟ, ਸਣ, ਬਰਸੀਮ, ਲਸਣ, ਕਲਸਟਰ ਬੀਨਜ਼, ਢੱਚਾ ਆਦਿ ਬੀਜ ਕੇ ਦੇਖੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਣਕ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਫ਼ਸਲ ਲੱਗੀ ਹੈ ਲੋਬੀਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੰਬਰ 2 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਮੂੰਗਫਲੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂਹ, ਫਿਰ ਅਰਹਰ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸੋਇਆਬੀਨ। ਇਸ ਸਉਣੀ ਦੀ ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕੱਖ-ਕੰਡਾ, ਪੱਤੇ ਅਤੇ