Back ArrowLogo
Info
Profile

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਝਾੜ: ਕੁੱਝ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੱਥ

ਅਨੇਕ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਤਾਰਵੀਂ ਅਤੇ ਅਠਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਅੱਜ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁਗ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜਿਆਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਠਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਖੇਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਚਿੰਗਲਪੇਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਝਾੜ 2.5 ਟਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਸੀ। ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅੱਜ ਵੀ ਓਨਾਂ ਹੀ ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਚਿੰਗਲਪੇਟ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢੇ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਉਪਜਾਊ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ।

ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਹੀ ਤੰਜ਼ਾਵਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚਲੇ ਨੌਵੀਂ ਤੋਂ ਬਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਅੱਜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਝੋਨੇ ਦਾ ਝਾੜ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ 15 ਤੋਂ 18 ਟਨ ਮਿਲਦਾ ਸੀ।

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਹੀ ਦੱਖਣ ਅਰਕਾਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਝਾੜ 14.5 ਟਨ ਸੀ ਅਤੇ ਏਸੇ ਵੇਲੇ ਰਾਮਨਾਥਪੁਰਮ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਝਾੜ 20 ਟਨ ਸੀ।

ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੰਨ 1803 ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ 7.5 ਟਨ ਕਣਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮਿਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਰਥਾਤ ਉਸ ਵੇਲੇ 30 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ !

ਉਪਰੋਕਤ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੇਰਵੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਕੋਲ ਖੇਤੀ ਦਾ ਵਿਰਾਸਤੀ ਗਿਆਨ-ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਕੋਈ ਘਾਟ ਨਹੀ ਸੀ ਪਰ ਸਾਡਾ ਦੁਖਾਂਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀ ਆਪਣੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ, ਜੋ ਹਜਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ, ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਕੇ ਕੋਈ 100-150 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਆਧੁਨਿਕ ਖੇਤੀ ਅੱਗੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ।

ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ, ਬੌਧਿਕ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਕ ਗੁਲਾਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਬਸਤੀਵਾਦ ਸਾਡੇ ਜ਼ਹਿਨ ਵਿੱਚ ਘਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਨਿਜ਼ਾਤ ਪਾਉਣੀ ਹੀ ਪਏਗੀ। ਖੇਤੀ ਵਿਰਾਸਤ ਮਿਸ਼ਨ ਆਪਜੀ ਨੂੰ ਇਸੇ ਕੰਮ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।

2 / 51
Previous
Next