ਪੁੱਤਰੋ!

ਛਾਵਾਂ ਮੰਗਦੇ ਹੋਂ ਠੰਢੀਆਂ

ਹਵਾਵਾਂ ਕਰਦੇ ਹੋਂ ਨਿੱਤ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਤੇ ਤੱਤੀਆਂ

ਰੰਗਾਂ ਮੇਰੀਆਂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਮੁੱਕ ਰਿਹੈ

ਬੁੱਲਾਂ ਤੇ ਸਿੱਕਰੀ

ਸਾਹ ਘੱਟ ਰਿਹੈ

ਮੌਨ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਮੇਰੀ ਕਹਾਣੀ

ਦੁਆਲੇ ਫੈਲਦੀ ਦਿਸਦੀ ਤਰੱਕੀ ਤੁਹਾਡੀ

ਜੰਗਲ ਪਹਾੜਾਂ ਕੱਟ ਰਹੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ

ਚਿਮਨੀਆਂ 'ਚੋਂ ਉਠੱਦੀਆਂ ਔਹ ਕਾਲੀਆਂ ਫੌਜਾਂ

ਆਹ ਵਿਛਿਆ ਦਲਦਲੀ ਬਦਬੂਦਾਰ ਪਾਣੀ

ਰਹੂ ਪੱਤਾ- ਕਰੂੰਬਲ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹਰੀ ਟਾਹਣੀ?

ਕਦੋਂ ਆਊ ਕੋਈ

ਚਹਿਕਦੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਢਾਣੀ

ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਮੰਗਦੇ

ਹਵਾਵਾਂ ਮਸਤ

ਛਾਵਾਂ ਠੰਢੀਆਂ

ਤੇ ਸੀਤ ਪਾਣੀ!!!

(ਸਵਰਨਜੀਤ ਸਵੀ, ਮਾਂ, ਪੰਨਾ-96)

ਸਮਾਜਕ ਸੰਤਾਪ ਅਤੇ ਫ਼ਿਕਰ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਕਵਿਤਾ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਦੇ ਮਾਨਵੀ ਪਾਸਾਰ ਤੋਂ ਅਗਾਂਹ ਨਹੀਂ ਤੁਰਦੀ। ਪਰੰਤੂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੰਵਾਦ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਨਕਸ਼ਾਂ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ (ਪਰੰਪਰਕ ਪ੍ਰਗੀਤਵਾਦ ਤੋਂ ਅਗਾਂਹ ਵਾਲੀ) ਸਮਾਜਕ ਨਿਆਂ ਲਈ ਉਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਸੁਪਨਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਲਾਲਸਾਮਈ ਉਪਭੋਗੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਕਾਵਿ ਪਾਤਰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ੀ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਨਿਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਮਨੁੱਖੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਜਵਲਤ ਕਰਦੀ ਹੈ:-

ਹਵਾਵਾਂ ਆਖਦੀਆਂ ਨੇ

ਆ ਤੂੰ ਸਾਡੇ ਨਾਲ

ਅਸੀਂ ਜਿਸ ਦਿਸ਼ਾ ਨੂੰ ਜਾਈਏ

ਪੱਤੇ ਸਾਡੀ ਚਾਲ ਵੇਖਦੇ

ਆ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਪਿੱਛੇ ਪਿੱਛੇ