ਦਾਨ
ਫੇਰ ਇਕ ਅਮੀਰ ਬੰਦੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- "ਸਾਨੂੰ ਦਾਨ-ਪੁੰਨ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਦੱਸੋ।"
ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜੁਆਬ ਦਿੱਤਾ-
ਤੁਹਾਡਾ ਕੀਤਾ ਉਹ ਦਾਨ-ਪੁੰਨ ਬਹੁਤ ਤੁੱਛ ਹੁੰਦੇ, ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਪੂੰਜੀ 'ਚੋਂ ਕੱਢ ਕੇ ਦਿੰਦੇ ਹੋ।"
ਅਸਲੀ ਦਾਨ-ਪੁੰਨ ਤਾਂ ਉਹ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਹੀ ਨਿਛਾਵਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋ।
ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਲਾ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਡਰੋਂ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕਿਤੇ ਭਲਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੋਬਾਰਾ ਲੋੜ ਨਾ ਪੈ ਜਾਵੇ?
ਤੇ ਫੇਰ ਭਲਕੇ, ਉਹ ਭਲਕ ਉਸ ਲੋੜੋਂ-ਵੱਧ ਸਮਝਦਾਰ ਕੁੱਤੇ ਲਈ ਕੀ ਲੈ ਕੇ ਆਏਗੀ, ਜੋ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ-ਪਿੱਛੇ ਚੱਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਵਜੋਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਰੇਤੇ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ?
ਤੇ ਇਹ 'ਲੋੜ ਪੈਣ' ਦਾ ਭੈਅ ਸਿਵਾਇ ਆਪਣੀ ਲੋੜ ਦੇ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ ?
ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਖੂਹ ਭਰਿਆ ਹੋਇਐ, ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੇਹ ਲੱਗਣ ਦਾ ਭੈਅ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਤੇਹ ਜੋ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬੁਝਦੀ ?
ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਨੇ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਜਾਇਦਾਦ 'ਚੋਂ ਭੋਰਾ ਕੁ ਸਿਰਫ਼ ਇਸੇ ਲਈ ਦਾਨ ਕਰਦੇ ਨੇ, ਤਾਂ ਕਿ ਕੁਝ ਸ਼ੁਹਰਤ ਖੱਟ ਸਕਣ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹੀ ਭਾਵਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਨ-ਪੁੰਨ ਨੂੰ ਤੁੱਛ ਬਣਾ ਧਰਦੀ ਹੈ।
ਤੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਵੀ ਨੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜੋ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹਾ-ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੈ, ਉਹ ਵੀ ਦਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਨੇ।
ਇਹੀ ਉਹ ਲੋਕ ਨੇ, ਜੋ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਉਦਾਰਤਾ 'ਚ ਭਰੋਸਾ ਰੱਖਦੇ ਨੇ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਕਦੇ ਖ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ।
ਕੁਝ ਏਦਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਨੇ ਜੋ ਚਾਈਂ-ਚਾਈਂ ਦਾਨ ਕਰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਇਹੀ ਚਾਅ-ਮਲ੍ਹਾਰ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਨਾਮ ਹੁੰਦੇ।
* 'ਜਪੁਜੀ' ਵੀ ਬਾਹਰੀ ਦਾਨ-ਪੁੰਨ ਦਾ ਤਿਲ ਮਾਤਰ ਮਾਣ ਹੀ ਗਿਣਦੀ ਹੈ
'ਤੀਰਥੁ ਤਪੁ ਦਇਆ ਦਤੁ ਦਾਨੁ ॥
ਜੇ ਕੋ ਪਾਵੈ ਤਿਲ ਕਾ ਮਾਨੁ ॥'
(ਹਵਾਲਾ-ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦਕ)