ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਦਾ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਏ ਯਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਲ ਤੋਂ ਸਫਾ ਬਚ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ, ਕਦੇ ਵਾਲ ਵਿੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਦੇਸ਼ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿ ਕੀਕੂ ਤੁਰਕ ਪਠਾਣਾਂ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਦੀ ਇਹ ਉਤਰੀ ਹਿੰਦ ਦੀ ਪਰਜਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅੰਤ ਜਦ ਡਿੱਠਾ ਗਿਆ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਤਾਕਤ ਬਲ ਬਹੁਤ ਪਕੜ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਹਿੰਦ ਦੀ ਫੌਜ ਬੀ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਫੇਰ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੂੰ ਜੋ ਦੱਖਣ ਦੇ ਜੰਗਾਂ ਵਿਚ ਰੁੱਝ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੌਖ਼ਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਕਿਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਦੱਖਣ ਵਾਲਾ ਹਾਲ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਤਦੋਂ ਉਸਦੇ ਹੁਕਮ ਹੇਠ ਬਾਈਧਾਰ ਰਾਜਿਆਂ ਦੀ ਸੈਨਾ, ਸਰਹਿੰਦ ਦੇ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸੈਨਾ ਸਮੇਤ ਨਵਾਬ ਦੇ, ਅਨੰਦ ਪੁਰ ਤੇ ਟੁੱਟ ਪਈ। ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਫੌਜਦਾਰ ਬੀ ਨਾਲ ਆ ਜੁੜਿਆ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬੀ ਕੁਮਕ ਆ ਗਈ। ਇਤਨੇ ਭਾਰੇ ਘਮਸਾਣ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਤੇ ਆਪ ਅਹਿੱਲ ਜੁਟੇ ਰਹੇ। ਚਾਰ ਪੰਜ ਕਿਲ੍ਹੇ ਸਤਿਗੁਰ ਨੇ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਸਨ, ਤੋਪਾਂ ਬੀ ਢਾਲੀਆਂ ਸਨ ਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਨ ਬੀ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਫੌਜਾਂ ਬੀ ਅੱਠ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਤਿਆਰ ਸਨ। ਘੋਰ ਸੰਗ੍ਰਾਮ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਤੁਰਕ ਕਾਮਯਾਬ ਨਾ ਹੋਏ। ਅਖੀਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਚਾਰਿਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਹੱਲੇ ਤੇ ਸਿੰਘਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਾਡਾ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਉਂਤ ਨੂੰ ਬਦਲੋ ਤੇ ਘੇਰਾ ਪਾ ਕੇ ਦੂਰ ਦੂਰ ਡੇਰੇ ਪਾ ਲਓ, ਆ ਪੈਣ ਤਾਂ ਲੜੋ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਮਾਂ ਲੰਘਣ ਦਿਓ, ਜਦੋਂ ਰਸਤ ਪਾਣੀ ਮੁੱਕੇਗਾ ਤਦੋਂ ਆਪੇ ਹਾਰ ਮੰਨਣਗੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਜੰਗ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਤ ਅੱਠ ਮਹੀਨੇ ਲੰਘ ਗਏ, ਅੰਦਰੋਂ ਘਾਹ ਪੱਠੇ ਰਸਤਾਂ ਮੁੱਕ ਗਈਆਂ, ਫੇਰ ਬੀ ਸਿੰਘਾਂ ਦੇ ਦਸਤੇ ਅਚਾਨਕ ਕਿਸੇ ਪਾਸਿਓਂ ਹੱਲਾ ਕਰਕੇ ਪੈਂਦੇ ਤੇ ਰਸਤਾਂ ਲੈ ਜਾਂਦੇ। ਪਰ ਆਖ਼ਰ ਕਦ ਤਕ? ਭੁੱਖਾਂ ਤੇ ਫਾਕੇ ਕੜਾਕੇ ਆ ਹੀ ਗਏ, ਫਿਰ ਬੀ ਸਿੰਘ ਹਾਰੇ ਨਾ ਤੇ ਈਨ ਨਾ ਮੰਨੀ। ਲੜਾਕੇ ਭੁਜੰਗੀ ਤਾਂ ਦੁੱਖ ਝੱਲ ਰਹੇ ਸੇ, ਪਰ ਸ਼ਹਿਰਵਾਸੀ ਭੁੱਖ ਦੇ ਦੁੱਖ ਅੱਗੇ ਹਾਰ ਰਹੇ ਸੇ, ਉੱਪਰੋਂ ਬਰਸਾਤ ਦੁੱਖ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਹ ਬੀ ਲੰਘੀ। ਬਾਹਰ ਸੂਬਿਆਂ ਤੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਬੀ ਬੁਰਾ ਹਾਲ ਸੀ। ਇਤਨੇ ਲਸ਼ਕਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੈਠੇ ਰਹਿਣਾ, ਲੱਖਾਂ ਦੇ ਖਰਚ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਫੇਰ ਨਮੋਸ਼ੀ ਕਿ ਇਤਨੇ ਵਡੇ ਵਡੇ ਸੂਬੇ ਤੇ ਫੌਜਦਾਰ ਕੱਠੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਰਾਜੇ ਜ਼ੋਰ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਕ ਫਕੀਰ ਤੇ ਫਤਹ