ਬਾਬਾ ਰੂੜਾ

"ਮੈਨੂੰ ਛੇਤੀ ਹੈ; ਮੈਂ ਚੱਲਨਾਂ," ਕਹਿ ਕੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਬਾਬੇ ਦੇ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਆਪਣੇ ਰਾਹੇ ਪੈ ਗਿਆ । ਬਾਬਾ ਰੂੜਾ ਇਹ ਉੱਤਰ ਸੁਣ ਕੇ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਿਆ। ਵਰਤਮਾਨ ਦਾ ਇਹ ਧੱਕਾ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਅਤੀਤ ਵਿਚ ਲੈ ਗਿਆ।

ਬੂਟਾ ਅਤੇ ਰੂੜਾ ਦੋ ਭਰਾ ਸਨ। ਬੂਟਾ ਵੱਡਾ ਸੀ ਅਤੇ ਰੂੜਾ ਉਸ ਤੋਂ ਚੌਦਾਂ ਕੁ ਸਾਲ ਛੋਟਾ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਇਹ ਇਕੋ ਇਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ। ਬੂਟੇ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ਮੁਹੰਮਦ ਬੂਟਾ ਸੀ। ਰੁੜੇ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਅਗੋਤਰ ਪਿਛੇਤਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਿਹੜਾ ਕੰਮ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰ ਸਕਿਆ, ਉਹ ਸਮੇਂ ਨੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬੁੱਢੇ ਵਾਰੇ ਉਸਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ 'ਬਾਬਾ' ਅਗੇਤਰ ਲਾ ਕੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 'ਬਾਬਾ ਰੂੜਾ' ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਰੂੜਾ ਦਸ ਕੁ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅੱਗੜ-ਪਿੱਛੜ ਇਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰ, ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਵਿਦਾ ਹੋ ਗਏ। ਉਹ ਸਮੇਂ ਚੰਗੇ ਸਨ, ਲੋਕ ਚੰਗੇ ਸਨ, ਬੂਟੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਘਰ ਵਾਲੀ ਹੱਸੋ (ਹਸਨ ਬੀਬੀ) ਨੇ ਰੂੜੇ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਮਹਿਸੂਸ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿੱਤੀ । ਬੂਟੇ ਦਾ ਪਿਉ ਪੈਂਤੀ ਬੱਕਰੀਆਂ ਛੱਡ ਕੇ ਮਰਿਆ ਸੀ। ਉਹਨੀਂ ਦਿਨੀਂ ਇਹ ਕੋਈ ਨਿੱਕੀ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਰੁੱਖਾਂ-ਬਿਰਖਾਂ ਅਤੇ ਮਲ੍ਹਿਆ ਝਾੜੀਆਂ ਦੇ ਪੱਤੇ ਖਾ ਕੇ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਦੀ ਜਾਦੂਗਰੀ ਜਾਂ ਕਲਾਕਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬੂਟੇ ਦੀਆਂ ਬੱਕਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਲੈ ਕੇ ਹੀ ਸੋਹਲਾਂ ਦੇ ਇਕ ਜੱਟ, ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ, ਵਾਹੀ ਛੱਡ ਕੇ ਅਯਾਲੀ ਦਾ ਕਿੱਤਾ ਅਪਣਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਭਰਾ ਭਰਜਾਈ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿਚ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਚ ਦੁੱਧ ਦੀ ਬਹੁਰਾਤ ਕਾਰਨ ਰੂੜਾ ਚੰਗਾ ਜੁਆਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਬੂਟੇ ਦੇ ਘਰ ਗਾਮੇ (ਗੁਲਾਮ ਮੁਹੰਮਦ) ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ, ਉਦੋਂ ਤਕ ਰੂੜਾ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਮੰਨਿਆ ਦੰਨਿਆ ਭਲਵਾਨ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।

ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਰੂੜੇ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਸੀ। ਹੋਲੀਆਂ, ਤੀਆਂ ਅਤੇ ਛਿੰਝਾਂ ਦੇ ਮੌਕੇ ਕੁਸ਼ਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਰੂੜਾ ਮਾਲੀ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦਾ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਦਾਨੇ ਆਖਦੇ ਸਨ, “ਕਰਮੇ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ।" ਕਰਮ ਇਲਾਹੀ ਗਰੀਬੜਾ ਜਿਹਾ ਆਦਮੀ ਸੀ। ਭਲਮਣਸਊ, ਹਲੀਮੀ ਅਤੇ ਮਿਠਾਸ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਦੇ ਕਦਮ ਅਗੇਰੇ ਸਨ।

ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਭਲਵਾਨੀ ਦੇ ਲੋਰ ਵਿਚ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਰੂੜੇ ਨੇ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ