

ਪਾਤਿਸਾਹੀ ॥ ਦੋਮ ਨ ਸੇਮ, ਏਕ ਸੋ ਆਹੀ ॥
ਆਬਾਦਾਨੁ ਸਦਾ ਮਸਹੂਰ ॥ ਊਹਾਂ ਗਨੀ ਬਸਹਿ
ਮਾਮੂਰ ॥੧॥ ਤਿਉ ਤਿਉ ਸੈਲ ਕਰਹਿ, ਜਿਉ ਭਾਵੈ॥
ਮਹਰਮ ਮਹਲ ਨ ਕੋ ਅਟਕਾਵੈ ॥ ਕਹਿ ਰਵਿਦਾਸ
ਖਲਾਸ ਚਮਾਰਾ॥ ਜੋ ਹਮ ਸਹਰੀ, ਸੋ ਮੀਤੁ ਹਮਾਰਾ ॥੩॥੨॥
ਪਦ ਅਰਥ : ਬੇਗਮ-ਬੇ+ਗਮ, ਜਿਥੇ ਕੋਈ ਗਮ ਨਹੀਂ। ਕੋ-ਦਾ । ਅੰਦੋਹੁ-ਚਿੰਤਾ । ਤਿਹਿ ਠਾਉ-ਉਸ ਥਾਂ ਤੇ, ਉਸ ਆਤਮਕ ਟਿਕਾਣੇ ਤੇ, ਉਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ । ਤਸਵੀਸ-ਸੋਚ, ਘਬਰਾਹਟ। ਖਿਰਾਜੁ-ਕੱਰ, ਮਸੂਲ, ਟੈਕਸ । ਖਤਾ-ਦੋਸ਼, ਪਾਪ । ਤਰਸੁ-ਡਰ। ਜਵਾਲੁ-ਜ਼ਵਾਲ, ਘਾਟਾ ।੧।
ਮੋਹਿ-ਮੈਂ । ਵਤਨ ਗਹ-ਵਤਨ-ਗਾਹ, ਵਤਨ ਦੀ ਥਾਂ, ਰਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ । ਖੈਰਿ-ਖੈਰੀਅਤ, ਸੁਖ 191ਰਹਾਉ।
ਕਾਇਮ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ 1 ਦਾਇਮ -ਸਦਾ । ਦਮ ਸੋਮ-ਦੂਜਾ ਤੀਜਾ (ਦਰਜਾ) । ਏਕ ਸੋ-ਇੱਕ ਜੈਸੇ । ਆਹੀ-ਹਨ। ਆਬਾਦਾਨ-ਆਬਾਦ, ਵੱਸਦਾ । ਮਾਮੂਰ-ਰੱਜੇ ਹੋਏ ।੨।
ਸੈਲ ਕਰਹਿ-ਮਨ-ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤੁਰੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ । ਮਹਰਮ- ਵਾਕਫ਼ । ਮਹਰਮ ਮਹਲ-ਮਹਲ ਦੇ ਵਾਕਫ਼ । ਕੋ-ਕੋਈ । ਨ ਅਟਕਾਵੈ-ਰੋਕਦਾ ਨਹੀਂ । ਕਹਿ-ਕਹੇ ਆਖਦਾ ਹੈ । ਖਲਾਸ-ਜਿਸ ਨੇ ਦੁੱਖ ਅੰਦੋਹ ਤਸਵੀਸ਼ ਆਦਿਕ ਤੋਂ ਖ਼ਲਾਸੀ ਪਾ ਲਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਮ ਸਹਰੀ-ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵੱਸਣ ਵਾਲਾ ਹਮ-ਵਤਨ, ਸਤਸੰਗੀ ।੩।
ਨੋਟ : ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਿਥੇ ਹੋਏ ਸੁਰਗ ਭਿਸ਼ਤ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੇ ਸੱਚ-ਮੁਚ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ । ਸੁਰਗ ਭਿਸ਼ਤ ਦੇ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਕਰਾਰ ਹੀ ਹਨ, ਮਨੁੱਖ ਸਿਰਫ਼ ਆਸਾ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਨ ਪਿਛੋਂ ਮਿਲੇਗਾ;