ਵੱਡੇ ਛੋਟੇ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਵਾਲੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਾ ਰਹੀ। ਵਕਤ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੋ ਗਏ ਭਾਵ ਅਨਿਆਈ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਮੀਰ, ਵਜ਼ੀਰ ਕਲਿਜੁੱਗ ਰੂਪੀ ਛੁਰੀ ਲੈ ਕੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਘਾਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਿੰਨਾਂ ਯੁੱਗਾਂ (ਸਤਿਯੁਗ, ਤਰੇਤਾ ਅਤੇ ਦੁਆਪਰ) ਦੀ ਤਪ ਸਾਧਨਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਯੁੱਗ ਅਰਥਾਤ ਕਲਿਯੁਗ ਵਿਚ ਜੋ ਕੁਝ ਕੋਈ ਦੇਵੇਗਾ, ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਪਾਵੇਗਾ। ਕਹਿਣ ਦਾ ਭਾਵ ਕਿ ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਕੋਈ ਕਰੇ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਭਰੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਾਰੀ ਖਲਕਤ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਗਈ।

ਚਹੁੰ ਬੇਦਾ ਕੇ ਧਰਮ ਮਥਿ ਖਟਿ ਸਾਸਤ੍ਰ ਕਥਿ ਰਿਖਿ ਸੁਣਾਵੈ ॥

ਬ੍ਰਹਮਾਦਿਕ ਸਨਕਾਦਿਕਾ ਜਿਉ ਤਿਹਿ ਕਹਾ ਤਿਵੈ ਜਗੁ ਗਾਵੈ॥

ਗਾਵਨਿ ਪੜਨਿ ਬਿਚਾਰਿ ਬਹੁ ਕੋਟਿ ਮਧੇ ਵਿਰਲਾ ਗਤਿ ਪਾਵੈ॥

ਇਹਿ ਅਚਰਜੁ ਮਨ ਆਵਦੀ ਪੜਤਿ ਗੁਣਤਿ ਕਛੁ ਭੇਦੁ ਨ ਆਵੈ॥

ਜੁਗ ਜੁਗ ਏਕੋ ਵਰਨ ਹੈ ਕਲਿਜੁਗਿ ਕਿਉ ਬਹੁਤੇ ਦਿਖਲਾਵੈ॥

ਜੰਦੇ ਵਜੇ ਤ੍ਰਿਹੁ ਜੁਗੀ ਕਥਿ ਪੜਿ ਰਹੈ ਭਰਮੁ ਨਹਿ ਜਾਵੈ॥

ਜਿਉ ਕਰਿ ਕਥਿਆ ਚਾਰਿ ਬੇਦਿ ਖਟਿ ਸਾਸਤੁ ਸੰਗਿ ਸਾਖ ਸੁਣਾਵੈ ॥

ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਮਤਿ ਸਭਿ ਗਾਵੈ ॥੮॥

ਪਦ-ਅਰਥ- ਮਥਿ-ਮੰਥਨ/ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ। ਖਟਿ ਸਾਸਤ੍ਰ-ਛੇ ਸ਼ਾਸਤਰ । ਬ੍ਰਹਮਾਕਾਦਿ- ਬ੍ਰਹਮਾ ਤੇ ਹੋਰ ਦੇਵਤੇ। ਸਨਕਾਦਿਕ-ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਚਾਰ ਪੁੱਤਰ (ਸਨਕ, ਸਨੰਦਰ, ਸਨਾਤਨ ਤੇ ਸਨਤ ਕੁਮਾਰ। ਗੁਣਤਿ-ਵਿਚਾਰਦਿਆਂ।

ਵਿਆਖਿਆ- ਚਾਰ ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਧਰਮ ਅਤੇ ਛੇ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਕੇ ਛੇ ਰਿਸ਼ੀ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਹਮਾ, ਹੋਰ ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਸਨਕ, ਸਨੰਦਨ, ਸਨਾਤਨ ਅਤੇ ਸਨਤ ਕੁਮਾਰ (ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਪੁੱਤਰ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਮਸਤਕ 'ਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ) ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿਹਾ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਗਾਉਣ, ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਹੀ ਮੁਕਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਨ ਨੂੰ ਬੜਾ ਅਜੀਬ ਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਕੁਝ ਭੇਦ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ। ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨਾਂ ਯੁੱਗਾਂ (ਸਤਿਯੁਗ, ਤਰੇਤਾ, ਦੁਆਪਰ) ਵਿਚ ਇੱਕੋ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਸੀ ਪਰ ਕਲਿਯੁੱਗ ਵਿਚ ਇਸ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਰੂਪ ਕਿਉਂ ਹੋ ਗਏ। ਕਈ ਵਿਦਵਾਨ ਇਸ ਪੰਕਤੀ ਦਾ ਅਰਥ ਇੰਝ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੁੱਗ ਜੁੱਗ ਵਿਚ ਇੱਕੋ ਵਰਨ ਦੀ ਬਹੁਲਤਾ ਸੀ, ਕਲਿਯੁੱਗ ਕਿਉਂ ਬਹੁਤੇ ਵਰਨ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਤਿੰਨਾਂ ਯੁੱਗਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਗਿਆਨ ਪੱਖੋਂ ਜੰਦਰੇ ਵੱਜ ਗਏ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹਣ ਅਤੇ ਕਥਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਭਰਮ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਜਿਵੇਂ ਹਾਰ ਵੇਦਾਂ ਵਿਚ ਵਿਚਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਛੇ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਮਤਾਂ ਦਾ ਉਲੇਖ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਮਤਾਂ ਦਾ ਗਾਇਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਥਵਾ ਆਪਣੇ ਮਤ ਨੂੰ ਸਰਵੋਤਮ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।

ਗੋਤਮਿ ਤਪੇ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ਰਿਗਿ ਵੇਦ ਕੀ ਕਥਾ ਸੁਣਾਈ॥