ਜੇਹਾ ਬੀਜੈ ਸੋ ਲੁਣੈ ਸਮੇ ਬਿਨਾਂ ਫਲੁ ਹਥਿ ਨ ਆਵੈ॥

ਹੁਕਮੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭਿ ਕੋ ਮੰਨੈ ਹੁਕਮੁ ਸੋ ਸਹਿਜ ਸਮਾਵੈ॥

ਆਪੇ ਕਛੂ ਨ ਹੋਵਈ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਨਹਿ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵੈ॥

ਜੈਸਾ ਕਰਿ ਤੈਸਾ ਲਹੈ ਰਿਖਿ ਕਨਾਦਿਕ ਭਾਖਿ ਸੁਣਾਵੈ ॥

ਸਤਿਜੁਗਿ ਕਾ ਅਨਿਆਇ ਸੁਣਿ ਇੱਕ ਫੇੜੇ ਸਭ ਜਗਤ ਮਰਾਵੈ॥

ਤ੍ਰੇਤੇ ਨਗਰੀ ਪੀੜੀਐ ਦੁਆਪਰਿ ਵੰਸੁ ਕੁਵੰਸੁ ਕਹਾਵੈ॥

ਕਲਿਜੁਗ ਜੋ ਫੇੜੇ ਸੋ ਪਾਵੈ ॥ ੧੩॥

ਪਦ-ਅਰਥ- ਬਾਸੇਖਿਕ-ਵੈਸ਼ੇਖਕ। ਫੇੜੇ-ਮਾੜਾ ਕੰਮ। ਭਾਖਿਆ-ਕਥਨ। ਰਿਖਿ ਕਣਾਦਿਕ-ਕਣਾਦ ਰਿਸ਼ੀ

ਵਿਆਖਿਆ- ਅਰਥਵਣ ਵੇਦ ਦਾ ਮੰਥਨ ਕਰਕੇ ਕਣਾਦ ਮੁਨੀ ਨਾਂ ਦੇ ਗੁਰਮੁਖ ਨੇ ਵੈਸ਼ੇਖਕ ਸ਼ਾਸਤਰ ਨਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਕੇ ਉਸ ਵਿਚ ਗੁਣ ਗਾਏ। ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਜੋ ਬੀਜੇਗਾ ਸੋ ਹੀ ਵੱਢੇਗਾ ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਹੁਕਮ ਅੰਦਰ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਹਰ ਕੋਈ ਹੁਕਮੈ ਅੰਦਰ ਹੈ ਤੇ ਜਿਹੜਾ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਮੰਨੇਗਾ, ਉਹ ਸਹਿਜ ਪਦਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੇਗਾ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਰਥਾਤ ਆਪਣੇ ਵੱਸ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਮਨ ਵਿਚ ਬੁਰਾ-ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਵਸਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਨਾਦ ਨੇ ਵੈਸ਼ੇਖਕ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਚ ਇਹ ਕਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਹਾ ਕੋਈ ਕਰੇਗਾ, ਤੇਹਾ ਹੀ ਭਰੇਗਾ। ਸਤਿਯੁਗ ਦਾ ਅਨਿਆਇ ਸੁਣੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਬੁਰੇ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਭੁਗਤਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਤਰੇਤੇ ਵਿਚ ਇੱਕ ਦੇ ਕੀਤੇ ਅਪਰਾਧ ਜਾਂ ਕੁਕਰਮ ਕਾਰਨ ਸਾਰੇ ਨਗਰ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਦੰਡ ਭੋਗਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਦੁਆਪਰ ਵਿਚ ਇੱਕ ਦੇ ਮਾੜੇ ਕਰਮ ਕਰਕੇ ਪੂਰਾ ਵੱਸ ਕੁਵੰਸ਼ (ਕਲੰਕਿਤ) ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਰਥਾਤ ਵੰਸ਼ ਦਾ ਸਤਿਆਨਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ । ਕਲਿਯੁਗ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਸਜ਼ਾ ਪੱਪਤੀ ਤਰਕਸੰਗਤ ਹੋ ਗਈ। ਕਲਿਯੁੱਗ ਵਿਚ ਜੋ ਕਰੇਗਾ, ਉਹੋ ਹੀ ਭਰੇਗਾ ਅਰਥਾਤ ਗਲਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੀ ਸਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦਾ ਭਾਗੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਣਾਦ ਮੁਨੀ ਨੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਤੇ ਮਗਰੋਂ ਫਲ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਮੰਨੀ ਹੈ।

ਸੇਖਨਾਗ ਪਾਤੰਜਲ ਮਥਿਆ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਸਤ੍ਰ ਨਾਗਿ ਸੁਣਾਈ॥

ਵੇਦ ਅਥਰਵ ਬੋਲਿਆ ਜੋਗ ਬਿਨਾ ਨਹਿ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਈ॥

ਜਿਉ ਕਰਿ ਮੈਲੀ ਆਰਸੀ ਸਿਕਲ ਬਿਨਾ ਨਹਿ ਮੁਖੁ ਦਿਖਾਈ॥

ਜੋਗੁ ਪਦਾਰਥੁ ਨਿਰਮਲਾ ਅਨਹਾਦਿ ਧੁਨਿ ਅੰਦਰਿ ਲਿਵ ਲਾਈ॥

ਅਸਟ ਦਸਾ ਸਿਧਿ ਨਉ ਨਿਧਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੋਗੀ ਚਰਨ ਲਗਾਈ॥

ਤਿਹ ਜੁਗਾ ਕੀ ਬਾਸਨਾ ਕਲਿਜੁਗ ਵਿਚਿ ਪਾਤੰਜਲਿ ਪਾਈ॥

ਹਥੋ ਹਥੀ ਪਾਈਐ ਭਗਤਿ ਜੋਗ ਕੀ ਪੂਰ ਕਮਾਈ॥

ਨਾਮ ਦਾਨੁ ਇਸਨਾਨੁ ਸੁਭਾਈ॥੧੪॥