ਨਿੰਦਿਆ ਚਲੇ ਵੇਦ ਕੀ ਸਮਝਨਿ ਨਹਿ ਅਗਿਆਨ ਗੁਬਾਰਾ॥ (ਪਉੜੀ ੧੭)

ਠਾਕਰਦੁਆਰੇ ਢਾਹਿ ਹੈ ਤਿਹ ਠਉੜੀ ਮਾਸੀਤਿ ਉਸਾਰਾ॥

ਮਾਰਨਿ ਗਊ ਗਰੀਬ ਨੇ ਧਰਤੀ ਉਪਰਿ ਪਾਪੁ ਬਿਥਾਰਾ॥

ਕਾਫਰ ਮੁਲਹਦਿ ਇਰਮਨੀ ਰੂਮੀ ਜੰਗੀ ਦੁਸਮਣਿ ਦਾਰਾ॥

ਪਾਪੇ ਦਾ ਵਰਤਿਆ ਵਰਤਾਰਾ॥ (ਪਉੜੀ ੨੦)

ਭਾਵੇਂ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇਸ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਹਾਕਮ ਦੇ ਨਾਂ ਲਏ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਪਰਜਾ ਉੱਪਰ ਹੋ ਰਹੇ ਅਨਿਆਂ ਅਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੀ ਸੰਤੁਲਿਤ ਤਸਵੀਰਕਸ਼ੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ 26ਵੀਂ ਵਾਰ ਵਿਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਆਤਮਕ ਸ਼ਕਤੀ (ਪੀਰੀ) ਅੱਗੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਦੀ ਇੰਤਹਾ ਅਰਥਾਤ ਬਾਬਰ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸ਼ਕਤੀ (ਮੀਰੀ) ਹਥਿਆਰ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦੀ ਹੈ—

ਬਾਬਰ ਕੇ ਬਾਬੇ ਮਿਲੇ ਨਿਵਿ ਨਿਵਿ ਸਭ ਨਬਾਬੁ ਨਿਵਾਇਆ॥

ਪਤਿਸਾਹਾਂ ਮਿਲਿ ਵਿਛੁੜੇ ਜੋਗ ਭੋਗ ਛਡਿ ਚਲਿਤੁ ਰਚਇਆ॥

ਦੀਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਬੇਮੁਹਤਾਜੁ ਰਾਜੁ ਘਰ ਆਇਆ॥

(ਪਉੜੀ ੨੧)

ਇਸੇ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਧੰਨ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਵਿਰੋਧੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਟੱਕਰ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਵਿਧੀ ਵਿਧਾਨ ਵਿਚ ਕੁਝ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਿੱਖ ਜਗਤ ਵਿਚ ਕੁਝ ਮੌਕੇ ਉਪਜਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੰਕਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਵਜੋਂ ਲੋਕ ਉਲ੍ਹਾਮਾਨੁਮਾ ਹਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਖੋਲਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਚਲਾਇਆ ਪੰਥ ਜੋ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਉੱਪਰ ਆਧਾਰਿਤ ਸੀ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਰੰਗਣ ਫੜ੍ਹ ਕਿਸ ਪਾਸੇ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਜਿੱਥੇ ਇਸ 26ਵੀਂ ਵਾਰ ਦੀ 24ਵੀਂ ਪਉੜੀ ਵਿਚ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਥੇ ਪਹਿਲੀਆਂ ਪੰਜ ਗੁਰੂ ਜੋਤਾਂ ਧਰਮਸਾਲ ਬਣਾ ਕੇ ਬੈਠਿਆ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ, ਉਥੇ ਛੇਵੀਂ ਜੋਤ (ਧੰਨ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ) ਇੱਕ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਟਿਕਦੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦੋੜਿਆ ਫਿਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਡਰਾਇਆਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਹੋਰ ਕੀ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। "ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਇਸ ਵਹਿਮ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਬਾਗ਼ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਿੱਕਰਾਂ ਦੀ ਵਾੜ ਲਾਉਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਿਵੇਂ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਬਾਗ਼ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਤਲਵਾਰ (ਰਾਜਨੀਤਕ ਸ਼ਕਤੀ) ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।" (ਰਾਜਿੰਦਰ ਕੌਰ-ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ - ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ : ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਅਧਿਅਨ, ਪੰਨਾ 97) ਭਾਈ ਸਾਬਿ ਇਸ ਵਾਰ ਦੀਆਂ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਦੇ ਪਉੜੀਆਂ 24ਵੀਂ ਅਤੇ 25ਵੀਂ ਵਿਚ ਵੱਖ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਖ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦੇ ਇਤਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਤਬਦੀਲੀ ਜੋ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਈ, ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ (ਕਾਸ ਕਰਕੇ 25ਵੀਂ ਪਉੜੀ ਵਿਚ) ਕਰਦੇ ਹਨ-