ਪ੍ਰੇਹਤ ਗੋਪੀ ਨਾਥ ਲਗਪਗ ਟਾਡ ਵਾਲੀ ਕਥਾ ਦੇਂਦੇ ਹਨ. ਪਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੰਧਰਬ ਸੇਨ ਧਾਰ ਦੇ ਰਾਜਾ ਦਾ ਜੁਆਈ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਹੁਟੀ ਵਿੱਚੋਂ ਵਿਕ੍ਰਮ ਜੰਮਿਆ ਤੇ ਇਕ ਹਰ ਵਹੁਟੀ ਸੀ ਉਸ ਤੋਂ ਭਰਥਰੀ। ਧਾਰ ਨੇ ਦੋਹਤੇ ਪਾਲੇ ਤੇ ਵਿਕ੍ਰਮ ਦੇ ਕਹੇ ਰਾਜ ਭਰਥਰੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ, ਤੇ ਵਿੱਕ੍ਰਮ ਭਰਾ ਦਾ ਵਜ਼ੀਰ ਬਣ ਗਿਆ. ਤੇ ਵਿੱਕ੍ਰਮ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਮਾਲਵੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਧਾਰ ਤੇ ਉਜੈਨ ਬਨ ਗਈ। ਭਰਥਰੀ ਤ੍ਰੀਮਤਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਗਰਕ ਹੋਇਆ,  ਵਿਕ੍ਰਮ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ, ਇਸ ਪਰ ਵਿਗੜ ਗਈ ਤੇ ਵਿੱਕ੍ਰਮ ਟੁਰ ਗਿਆ ਤੇ ਆਸਾਮ ਵਿਚ ਢਾਕੇ ਕੋਲ ਜਾ ਰਿਹਾ, ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਤਕ ਵਿੱਕ੍ਰਮ ਪੁਰ ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਫੇਰ ਸਾਰੀ ਨਿਰਵੇਦ ਨਾਟਕ ਵਾਲੀ ਕਥਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਗ. ਹੋਰ ਕਥਾਂ

ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਪਰ ਕੁਛ ਵਧ ਘਟ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੈਂਤਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਕਿੱਸਾ ਭੀ ਕੁਛ ਚਿਰ ਹੋਇਆ ਛਪਿਆ ਹੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਨਾਮ ਰਾਣੀ ਪਿੰਗਲਾਂ ਦਾ ਦਿਤਾ ਹੈ।

ਅਖਬਾਰ ਆਮ ਜਿ : ੪੬ ਨੰ : ੩੮੮੬ ਵਿਚ ਭੀ ਨਿਰੀ ਫਲ ਵਾਲੀ ਕਥਾ ਛਪੀ ਹੈ ਤੇ ਰਾਣੀ ਪਿੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਫਲ ਦੀ ਕਥਾ ਵਾਲੀ ਦੋਸਣ ਰਾਣੀ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਪਰੰਤੂ ਮਿਥਲਾ ਲਿਪੀ ਦਾ ਨਿਰਵੇਦ ਨਾਟਕ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਵਿਚ ਕਦੇ ਪੁਰਾਨੀ ਬਣੀ ਚੀਜ ਹੈ, ਓਹ ਭਾਨਮਤੀ ਨੂੰ, ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੀਤਕਾਂ ਦੀ (ਹੀਰੇ ਮਿਰਗਵਾਲੀ ਪੁਰਾਣੀ ਕਥਾ, ਟਾਡ ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਹੋਰ ਕਥਾਵਾਂ ਵਾਲੀ ਪਿੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਭੀ ਪਤੀਬਤਾ ਰਾਣੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਮਿਸਟਰ ਆਰ ਗੋਧਖੇਪਲੇ 'ਭਰਥ ਖੰਡਾਂਚ ਅਰਥਾਚੀਨ ਕੇਸ਼` ਵਿੱਚ ਫਲ ਵਾਲੀ ਰਾਣੀ ਦਾ ਨਾਮ 'ਪਦਮਨਾਖਸ਼ੀ' ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਓਥੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਰਾਣੀ

––––––––––

* ਏਸ਼ੀਆਟਿਕ ਰੀ: ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਸਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਇਕ ਜੈ ਚੰਦ ਨਾਮੇਂ ਹੋਰ ਵਿਕ੍ਰਮਾਦਿੱਤ ਰਾਜਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਧਾਰ ਦੇ ਰਾਜਾ ਦੀ ਧੀ ਭਾਨਮਤੀ ਓਸਨੇ ਵਿਆਹੀ ਸੀ ਤੇ ਨਾਨੇ ਦਾ ਰਾਜ ਲਿਆ ਸੀ।