ਦੇਵੇ ਤੇ ਦੂਜਾ ਤੱਕੇ ਵੀ ਨਾ... ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਮੈਂ ਇੰਜ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।

ਪਰ ਮੇਰਾ ਇਸ਼ਕ ਮੇਰੀ ਹਰ ਗੱਲ ਤੇ ਦਲੀਲ ਰੱਦ ਕਰਕੇ ਆਖਿਆ ਕਰਦਾ 'ਮੁਹੱਬਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹਿਸਾਬ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਵਣਜ ਵਿੱਚ ਦਈਦਾ ਏ, ਲਈਦਾ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ। ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਬਜ਼ਾਰ ਦਾ ਇਹ ਈ ਅਸੂਲ ਏ।

ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰਾ ਮਨ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੀਕਰ ਇੰਝ ਈ ਉਲਝੇ ਰਹੇ ਸਾਂ, ਕੁੱਝ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆ ਰਹੀ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਸੋਚ ਸੋਚ ਕੇ ਜਦ ਉਕਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸਾਂ, ਕਾਗਜ਼ ਕਲਮ ਫੜਕੇ ਕੁੱਝ ਲਿਖਣ ਬਹਿ ਜਾਂਦਾ। ਕੁੱਝ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਿਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਬਸ ਲਕੀਰਾਂ ਈ ਲਕੀਰਾਂ ਵਗਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਲਕੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜ਼ੋਹਰਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਈ ਮੁਸਕਰਾਵਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਲਕੀਰਾਂ ਈ ਉਹਦੇ ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦੀਆਂ, ਉਹਦੇ ਨਰਮ ਤੇ ਮੁਲਾਇਮ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰਬੜ੍ਹ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਉਹਦੀ ਧੌਣ ਉੱਤੇ ਗਾਲੜ ਦੀ ਪੂਛ ਵਾਂਗਰ ਫੁਦਕਣਾ ਤੇ ਜ਼ੁਲਫਾਂ ਨੂੰ ਸੱਪ ਵਾਂਗ ਮੇਲਣਾ ਸਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮਨ ਜਿੱਤ ਗਿਆ ਸੀ, ਮੇਰੀ ਸ਼ੱਕੀ ਤਬੀਅਤ ਹਾਰ ਗਈ। ਜ਼ੋਹਰਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ। ਕਈ ਦਿਨ ਇੰਜ ਹੀ ਜ਼ੋਹਰਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾਂਵਦਿਆਂ ਤੇ ਵੇਖਦਿਆਂ ਲੰਘ ਗਈ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਭੂਆ ਮੈਨੂੰ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾਂਵਦਿਆਂ ਵੇਖ ਲਿਆ, ਮੇਰੇ ਮਨ ਦੀ ਰੀਝ ਨੂੰ ਜਾਣ ਲਿਆ। ਚੁਗਲਖੋਰ ਭੂਆ ਜਾ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। ਮਾਂ ਮੇਰੇ ਹੱਥੋਂ ਤਸਵੀਰ ਵਾਲਾ ਕਾਗਜ਼ ਖੋਹ ਲਿਆ, ਤਸਵੀਰ ਪਾੜ ਸੁੱਟੀ ਤੇ ਆਖਿਆ..

"ਵੇ ਗੋਗੀ। ਇਹ ਮੈਂ ਕੀ ਵੇਖ ਤੇ ਸੁਣ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਤੂੰ ਇੰਜ ਦਾ ਤੇ ਨਹੀਂ ਸੈਂ।"

"ਕਿੰਜ ਦਾ ਮਾਂ... ਕੀ ਏ ਮੈਨੂੰ, ਕੁੱਝ ਵੀ ਤਾਂ ਨਹੀਂ।" ਅੰਦਰੋਂ ਮੈਂ ਪੱਚੀ ਸਾਂ, ਪਰ ਅਣਜਾਣ ਬਣਕੇ ਪੁੱਛੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸਾਂ। "ਕੀ ਏ, ਕੀ ਏ ਮੈਨੂੰ..."

"ਤੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ ਹੋਸੀ, ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ। ਕੁੱਝ ਖਿਆਲ ਕਰ, ਗੋਗੀ"...

"ਪਿਉ ਨੂੰ ਤੇ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਐਵੇਂ ਈ ਵੱਟ ਚੜ੍ਹਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਏ । ਭਲਾਂ ਕੀ ਕੀਤਾ ਏ ਮੈਂ?"

"ਇੱਜਤ ਸਭ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਹੁੰਦੀ ਏ, ਕਾਕਾ। ਰਹਿਤਲ ਦੀ ਸਾਂਝ ਤੋੜੀਂਦੀ ਨਹੀਂ। ਅਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਸਿਵਾਏ ਸਾਂਝੀ ਇੱਜਤ ਦੇ ਹੁੰਦਾ ਈ ਕੀ ਏ ?"

ਮਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮੱਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਮੇਰਾ ਇੱਕੋ ਜਵਾਬ ਸੀ।

"ਮੈਂ ਕੀ ਕੀਤਾ ਏ ਮਾਂ ? ਮੈਂ ਕੀ ਕੀਤਾ ਏ ? ਤੁਸਾਂ ਸਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਐਵੇਂ ਈ ਝਾੜਾਂ ਪਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਓ..." ਮੈਂ ਰੋਣਹਾਕਾ ਹੋ ਗਿਆ । ਫੇਰ ਆਖਿਆ, "ਤੁਸਾਂ ਲੋਕ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਵੈਰ ਪੈ ਗਏ ਓ, ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ ਮੈਂ ਭੈੜਾ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਵਾਂ ।" "ਤੁਸਾਂ ਲੋਕ" ਮਾਂ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਗੱਲ ਫੜ ਲਈ। ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ "ਤੁਸਾਂ ਲੋਕ" ਲਫ਼ਜ਼ ਵਰਤਿਆ ਸੀ ਯਾ ਖ਼ਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹੋਂ ਨਿੱਕਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਲਫਜ਼ ਵਰਤਣ ਵੇਲੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪ ਵੀ ਮਲੂਮ ਨਹੀਂ