ਪਾਣੀ ਵਾਸਤੇ ਭਾਂਡਾ ਚੁੱਕ ਕੇ ਮੈਂ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਟੁਰ ਪਿਆ । ਕਈ ਸਵਾਣੀਆਂ ਵੀ ਟੁਰੀਆਂ ਤੇ ਗੱਭਰੂ ਵੀ। ਦੂਜੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜ਼ੋਹਰਾ ਵੀ ਟੁਰ ਪਈ। ਪਾਣੀ ਵਿੱਚੋਂ ਤੁਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਮੈਂ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਜ਼ੋਹਰਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਗਿਆ। ਜ਼ੋਹਰਾ ਦਾ ਜਦ ਵੀ ਪੈਰ ਉੱਖੜਦਾ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾ ਲੈਂਦੀ ਸੀ ।

ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਹੇਠੋਂ ਪਾਣੀ ਬੜਾ ਤੇਜ਼ ਵਗਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪੈਰ ਥਿੜਕ ਥਿੜਕ ਪੈਂਦੇ ਸਨ। ਥਿੜਕਣ ਵੇਲ਼ੇ ਜ਼ੋਹਰਾ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾਵਣਾ ਚੰਗਾ ਤਾਂ ਲਗਦਾ ਸੀ ਪਰ ਏਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਝਾਕਾ ਵੀ ਆਂਵਦਾ ਸੀ।

ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਤਿਲ੍ਹਕਦਾ ਤਾਂ ਦੂਜਾ ਸੰਭਾਲ ਲੈਂਦਾ। ਥਾਂ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਸੜਕ ਟੁੱਟੀ ਪਈ ਸੀ, ਪੁੱਟੀ ਪਈ ਸੀ। ਏਥੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਰੋੜ੍ਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਰੋੜ੍ਹ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਉੱਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸੰਭਲ ਸੰਭਲ ਕੇ ਲੰਘਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਏਥੇ ਕਈ ਵਾਰ ਜ਼ੋਹਰਾ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਚਿੰਬੜ-ਚਿੰਬੜ ਗਈ ਸੀ। ਦੂਜੀਆਂ ਰਾਹਕ ਕੁੜੀਆਂ ਵਾਂਗੂ ਉਹਦੇ ਕੋਲੋਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤੁਰਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਬਹੁਤ ਹੌਲ਼ੀ ਹੌਲ਼ੀ ਟੁਰਦੀ ਸੀ।

ਪਾਣੀ ਲੈ ਕੇ ਪਰਤਣ ਵੇਲੇ ਵੀ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਕੋਲੋਂ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਏ ਸਾਂ। ਕਾਫ਼ੀ ਵਿੱਥ ਪੈ ਗਈ ਤੇ ਮੈਂ ਆਖਿਆ, "ਜ਼ੋਹਰਾ" । "ਹੂੰ" ਉਹਨੇ ਆਖਿਆ। ਉਹਦੀ ਹੂੰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰੂਰ ਜੇਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਹੱਥ ਪਾਣੀ ਵਾਲ਼ੇ ਭਾਂਡੇ ਨੂੰ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤੇ ਦੂਜਾ ਹੱਥ ਮੇਰੇ ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਪਾਣੀ ਵਾਲੇ ਭਾਂਡੇ ਸਿਰਾਂ ਉੱਤੇ ਚੁੱਕੇ ਹੋਏ ਸਨ।

"ਚੰਗੇ ਭਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਸਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਤੁਸਾਂ ਕਿੱਥੇ ਆ ਫਸੇ ਓ!"

"ਕੋਈ ਵੀ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫਸਦਾ।" ਉਹਨੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ।

"ਕੀ ਮਤਲਬ ਤੇਰਾ ?"

"ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗਰੀਬ ਦੀ ਹਯਾਤੀ ਤੰਗ ਏ ਜਿਵੇਂ ਏਥੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ।"

ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਮੰਨ ਰਿਹਾ। ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਨੇ। ਇਹ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੀ ਏ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਮੈਂ ਫੇਰ ਆਖਿਆ:

"ਨਹੀਂ, ਸ਼ਹਿਰ ਸ਼ਹਿਰ ਹੁੰਦਾ ਏ ਤੇ ਪਿੰਡ ਪਿੰਡ ਹੁੰਦਾ ਏ।"

ਮੇਰੇ ਆਖਣ ਉੱਤੇ ਉਸ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਦਾ ਦਬਾਅ ਮੇਰੇ ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ ਹੋਰ ਪਾਇਆ ਤੇ ਆਖਿਆ, "ਕੀ ਫਰਕ ਲਗਦਾ ਏ ਤੈਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ?"

"ਮੈਂ ਤਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵੇਖਿਆ ਈ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਤੂੰ ਦੱਸ, ਪਰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੈ।”

"ਕਿਹੜੀ ਗੱਲ ?"

"ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਲੋਕ ਪਿਆਰੇ ਬਹੁਤ ਲਗਦੇ ਨੇ", ਮੈਂ ਖਲੋ ਕੇ ਉਹਦੇ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ।

ਉਸ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਆਖਿਆ, "ਕੀ ਪਤਾ ਉੱਤੋਂ ਪਿਆਰੇ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ