Back ArrowLogo
Info
Profile

ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ - "ਮੈਂ ਹੱਕ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਸੱਚ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਰੱਬ ਹਾਂ। ਇਕ ਝਾੜੀ ਨੇ ਪੈਗੰਬਰ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, "ਮੈਂ ਅੱਲਾਹ ਹਾਂ।" ਤਦ ਉਹ ਝਾੜੀ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਮਨਸੂਰ ਸੀ, ਜਦ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਆਖੇ ਉਸ ਫਕੀਰ ਨੂੰ ਜ਼ਲੀਲ ਕਰਕੇ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਦੀ ਉਡੀਕ ਪਾਗਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਫਕੀਰਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ, ਯਾਤਰੀ ਤੇ ਮੰਜ਼ਲ ਇੱਕ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਹ ਇਸੇ ਪਲ ਮਿਲ ਗਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਾਫਰ ਤਾਂ ਉਹ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹਾਂ ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੈ।"

ਜਲਾਲਉਦੀਨ ਰੂਮੀ, ਮਨਸੂਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀਆਂ ਗੂੰਜਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦਾ ਹੈ-

ਮੈਂ ਸ਼ਬਦ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ ਹਾਂ,

ਮੈਂ ਹਾਂ ਇੰਜੀਲ ਅਤੇ ਕੁਰਾਨ,

ਅੱਗ ਪਾਣੀ ਹਵਾ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ, ਕੀ ਹਨ ਇਹ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ?

ਝੂਠ ਤੇ ਸੱਚ, ਨੇਕੀ ਬਦੀ, ਨਰਮਾਈ ਸਖ਼ਤਾਈ,

ਗਿਆਨ, ਇਕਾਂਤ, ਇਤਬਾਰਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਮੈਂ ਹਾਂ।

ਡੂੰਘੇ ਦੋਜਖਾਂ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲਦੀਆਂ ਅੱਗਾਂ

ਉੱਤਮ ਸੁਰਗ ਤੇ ਅਦਨ ਦੇ ਬਾਗ,

ਦੇਵਤੇ ਤੇ ਦੈਂਤ, ਰੂਹ ਅਤੇ ਜਿਸਮ, ਮੈਂ ਹਾਂ ਇਹ ਸਭ, ਮੈਂ।

ਮੇਰੇ ਹੋਠਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਕੀ ਅਰਥ ਹਨ, ਤੂੰ ਦੱਸ ਸੱਮਸ ਤਬਰੇਜ਼

ਤੂੰ ਹੀ ਦਸ ਸਕਦਾ ਹੈਂ, ਵਿਸ਼ਵਆਤਮਾ ਮੈਂ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਹਾਂ ਇਹ ਸਭ, ਸਿਰਫ ਮੈਂ।

ਅਬੂ ਸੱਯਦ ਨੇ ਮਨਸੂਰ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ

ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤੂੰ,

ਬਾਕੀ ਥਾਵਾਂ ਜਿਥੇ ਜਿਥੇ ਮੇਰਾ ਖੂਨ ਡੁੱਲ੍ਹ ਸਕਿਆ

ਤੇਰੇ ਵਿੱਚ ਭਿੱਜ ਜਾਣਗੀਆਂ

ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਹੈਂ ਤੂੰ, ਜਿਥੇ ਕਿਧਰੇ ਮੇਰੇ

ਹੰਝੂ ਡਿੱਗੇ, ਉਥੇ ਉਥੇ ਤੇਰੀ ਹੋਂਦ ਦਾ ਚਾਨਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਸੂਫੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਕਦੀ ਯੂਨਾਨੀ ਫਲਸਫੇ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਕਦੀ ਪਾਰਸੀਆਂ ਨਾਲ, ਬੁਧਮਤਿ, ਈਸਾਈਮੱਤ ਅਤੇ ਵੇਦਾਂਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਲੱਭੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਪਰ ਮਨਸੂਰ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਸੂਫੀਆਂ ਨੇ ਇਹੋ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਫੀ ਮੱਤ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਕੁਰਾਨ ਅਤੇ ਹਦੀਸ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕੁਰਾਨ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ

85 / 229
Previous
Next