ਪਹਿਲਾ ਕਾਂਡ

(ਪੁਸਤਕ ਰਚਨ ਦਾ ਕਾਰਨ)

ਕੁਝ ਚਿਰ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਨੀਵੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਰਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਕਿ "ਅੱਜ-ਕੱਲ ਮੇਰੇ ਦਿਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਬੜੀ ਬੇਚੈਨੀ ਨਾਲ ਬਤੀਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਆਪ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਇਕ ਅਤਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਹੈ ।" ਮੇਰੇ ਪੁੱਛਣ 'ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ “ਛੇਤੀ ਹੀ ਮੇਰਾ ਵਿਆਹ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੀ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਸ਼ਖਤ ਰਾਖੀ ਵਿਚ ਪਲਿਆ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਪਾਸੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਕਿ ਵਹੁਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰੀਦਾ ਹੈ ।" ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਿੰਨਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਹੁਤ ਤੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈਂ ਉਹ ਦੱਸ ! ਉਸ ਤੋਂ ਅਗੇ ਤੈਨੂੰ ਮੈਂ ਦੱਸਾਂਗਾ । ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਵਹੁਟੀ ਇਸ ਲਈ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲੇ, ਰੋਟੀ ਪਕਾਵੇ, ਕੱਪੜੇ ਲੀੜੇ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰਖੇ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਤੀ ਦੇ ਕੋਲ ਸੌਵੇਂ ਤਾਂ ਕਿ ਔਲਾਦ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ । ਮੈਂ ਸੁਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ 'ਕੱਠੇ ਸੌਂਦੇ ਹੋਏ ਵਹੁਟੀ ਅਤੇ ਗਭਰੂ ਬੜੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਆਪੋ ਵਿਚ ਕੋਈ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਇਸਤ੍ਰੀ ਉਸ ਸਵਾਦ ਦਾ ਜਦੋਂ ਇਕ ਵਾਰੀ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਫੇਰ ਉਸਦਾ ਚਸਕਾ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਦਾ ਚਾਹ ਲੱਗੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਹੜੇ