ਕਿਉਂ ਰੁੰਨੇਂ ? ਦੁਖ ਧੀਦੋ ਰਾਂਝਾ । ਪੀਰਾਂ ਆਖ ਸੁਣਾਇਆ।

ਆਪੇ ਅਸਾਂ ਸਜਾਇ ਦਿਵਾਈ, ਪਹੁਤਾ ਦੁੱਖ ਸਵਾਇਆ।

ਨਾ ਰੋਸ਼ਨ ਹੋਂਦਾ ਇਤਨੇ ਬਾਝੋਂ, ਆਪ ਸਜਾਇ ਦਵਾਇਆ ।

ਆਖਣ ਪੀਰ ਪਉ ਵਿਚ ਨਈਂ ਦੇ, ਅਸਾਂ ਨਾਲੇ ਬੀੜਾ ਚਾਇਆ। (514)

ਮੱਛੀ ਪਾਈਆਂ, ਕੱਪਰ ਚਾਈਆਂ ਰਾਂਝੇ ਹਾਕ ਚਲਾਈਆਂ।

ਧੀਦੋ ਰਾਂਝੇ ਤੇ ਹੀਰ ਸਿਆਲੀ, ਨੇਂ ਵਿਚ, ਅੱਖੀਂ ਲਾਈਆਂ।

ਰੋਵਣ ਦੁੱਖ ਪੁਰਾਣੇ ਅਪਣੇ, ਦੁੱਖ ਕਰ ਕੱਢਣ ਆਹੀਆਂ ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਧੀਦੋ ਤਾਈਂ, ਫਿਰ ਕਰ ਹੀਰ ਸੁਣਾਈਆਂ। (515)

ਘਿਨ ਬੰਬੀਹਾ ਰਾਂਝੇ ਵਾਹਿਆ, ਕੇਹੀ ਸਰਦ ਵਜਾਈ ।

ਕਛੂ, ਮਛ, ਕਲ੍ਹੜਾ, ਕੰਮਾਂ, ਜਲ ਵਿਚ ਛਾਤੀ ਪਾਈ ।

ਕਿਰ ਪਏ ਵੰਝ ਮਲਾਹਾਂ ਹੱਥੋਂ, ਤਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਾ ਕਾਈ ।

ਘੋੜੇ ਜਾਂਦੀ ਨੂੰ ਹੋਈ ਮਸਤੀ, ਬੇੜੀ ਲੰਮੇ ਆਈ ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਨਾਲ ਦੁਪਹਿਰੇ ਬੇੜੀ ਬੰਨੇ ਲਾਈ । (516)

ਹੀਰ ਦਾ ਰੰਗਪੁਰ ਪੁੱਜਣਾ

ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਜਾਝੀ ਹੋਏ, ਸਲੇਟੀ ਬਾਗ ਬਹਾਈ।

ਖਬਰਾਂ ਖੇੜਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਗਈਆਂ, ਹੋਈ ਜੱਗ ਵਧਾਈ ।

ਸੱਸ, ਸ਼ਰੀਕਣੀਆਂ, ਸਭ ਮਿਲੀਆਂ ਮਿਲੀ ਨਣਦ ਭਰਜਾਈ ।

ਆਖੋਂ ਯਾਰ ਸਭ ਸਵਾਣੀ ਰੀਤ ਕਰਣ ਨੂੰ ਆਈ। (517)

ਤਾਂ ਸੱਸ ਬਾਤ ਕਰੇਂਦੀ ਹੀਰੋ, ਮੱਥੇ ਮੱਥਾ ਲਾਇਆ ।

ਤਾਵਰ ਤੱਲ ਨ ਸੰਘੀ ਸੱਸੂ, ਮੂੰਹੋਂ ਨ ਬੇਲ ਅਲਾਇਆ ।

ਸਿਫਤ ਕਰੇਂਦਰ ਸੱਸ ਸਿਆਲੀ, ਦਿੱਸੇ ਰੂਪ ਸਵਾਇਆ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਸੱਸ ਵਿਕਾਣੀ, ਜਾਂ ਹੀਰੇ ਮੂੰਹ ਵਿਖਾਇਆ। (518)

ਲੈ ਹੱਥ ਚੂਰੀ, ਘਤਿ ਨਿਵਾਲਾ, ਹੀਰੇ ਦੇ ਮੂੰਹ ਦੇਂਦੀ ।

ਸਾਈਂ ਦਾ ਨਾਉਂ, ਖਾਇ ਸਿਆਲੀ, ਮੈਂ ਤੈਂਡਾ ਸ਼ਗਨ ਮਨੇਂਦੀ ।

ਸਦਕੇ ਕੀਤੀ ਖਾਇ ਖੁਸ਼ੀ ਕਰ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਇੱਛ ਪੁਜਦੀ ।

ਵੇਖ ਵੈਰਾਗ ਲੱਥਾ ਨਹੀਂ ਮੈਂਡਾ, ਮੈਂ ਸਦਕੇ ਤੇਥੋਂ ਵੈਂਦੀ । (519)

ਹੀਰ

ਸੁਣ ਨੀ ਰੰਨੇ ! ਤੁਧ ਕੇ ਕਰਿ ਜਾਤਾ, ਤੂੰ ਚੂਰੀ ਕਿਸ ਬਟੈਂਦੀ ?

ਅੱਜ ਲੌਂਗ ਸਮਾਵੇ ਨਾਹੀਂ, ਤੂੰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਅੰਨ ਵਿਚੋਂਦੀ ।

ਖਾਣਾ ਸਾਨੂੰ ਖਾਣ ਨਾ ਆਵੇ, ਕਿ ਉਂ ਤੂੰ ਧੁੰਮ ਪਏਂਦੀ ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਕਿਉਂ ਨੀਸੂ ਖਾਂਦੀ ? ਜੋ ਰਾਂਝਨ ਕੋਲ ਬਹੇਂਦੀ । (520)

ਤਾਂ ਸੁਣ ਕਾਵੜ ਕੀਤੀ ਮਹਿਰੀ, ਅਗੋਂ ਦਾਈ ਗੱਲ ਵਲਾਈ ।

ਰਾਤੀਂ ਚੂਰੀ ਸਭਨਾਂ ਦਿੱਤੀ, ਚਾਕੇ ਨਾ ਮਿਲੀਆਈ ।

ਓਹਾ ਗੱਲ ਹੁਣ ਕਰੇ ਸਲੇਟੀ, ਹੋਸਸ ਗੱਲ ਚਿਤ ਆਈ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਮਹਿਰੀ ਅੱਗ, ਦਾਈ ਗੱਲ ਵਲਾਈ । (521)

ਤਦਹੂੰ ਨਿਵਾਲੇ ਦੂਜੇ ਭਾਈ, ਹੱਕਾ ਖਰੀ ਕਰੇਂਦੀ ।

ਕੰਨੂੰ ਦੁਨੀਏਂ ਰੰਨੇ ਚੂਰੀ ! ਕਿਸਨੂੰ ਤੂੰ ਖਵਲੈਂਦੀ ।

ਖਾਧਾ ਜਾਂ ਜਾਂ ਹਾਸੇ ਬੋਲੇ, ਹੁਣ ਭੇਜੇ ਅਸਾ ਭਨੈਂਦੀ ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਜੋ ਰਾਂਝਾ ਨਾਲ ਬਹਾਨੇ, ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਸਭ ਸਮਝਦੀ । (522)

ਲੱਸੀ ਮੁੰਦਰੀ ਖੇਡਣ ਆਈਆਂ, ਸਭ ਖੇੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਰੰਨਾਂ ।

ਹਿੱਕੇ ਤਾਂ ਖੇਡੇ ਧੀਦੇਂ ਰਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਦੰਦ ਖੇੜੇ ਦੇ ਭੰਨਾਂ ।

ਮਿਲ ਕਰ ਸਹੀਆਂ ਦੇਹ ਮੁਬਾਰਖ, ਹੀਰੇ ਰਾਂਝੇ ਵੰਨਾਂ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਕਹਿਣ ਖੰਡਿਆਂ ਦੀਆਂ, ਹੀਰ ਨ ਕਰੋ ਅਮੰਨਾ। (523)

ਤਾਂ ਤਾਂ ਖੱਪ ਪਈ ਬਹੁਤੇਰੀ, ਚ ਚੋਂ ਖ਼ਲਕ ਕਰੇਂਦੀ ।

ਉੱਠ ਖਲੋਤੀ ਮਹਿਰੀ ਆਪੇ, ਨਾਹੀਂ ਰੀਤ ਕਰੇਂਦੀ।

ਭੱਠ ਇਜੇਹੀ ਸੂਰਤ ਸੁਹਣੀ, ਮੂੰਹੋਂ ਬੁਰਾ ਅਲੋਂ ਦੀ।

ਪੱਲ੍ਹ ਛੱਡ, ਉਠੀ ਮਹਿਰੇਟੀ, ਕੰਮੋ ਕਾਜੋ ਵੈਂਦੀ। (524)

ਹੀਰ ਦੀ ਸੱਸ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਲੀ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ

ਬੱਚੇ ਮੁਇਆ ! ਸਾਕ ਕੇ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਮੂਲ ਨ ਜਾਣੇ ?

ਸੀਹ, ਬਿਰਡਾ, ਕੋਇ ਨਾ ਬਣਦਾ, ਡਰਦੇ ਇਸ ਜਰਵਾਣੇ ।

ਮਾਰ ਤਸੱਲਾ ਹਾਲ ਕੀਤਾਈ, ਡਰਦੇ ਜਮ ਜਰਵਾਣੇ ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਸਭ ਕੇ ਡਰਦਾ ਕੇ ਤੁਧ ਆਖ ਵਖਾਣੇ । (525)

ਸੁਣ ਕੇ ਅਲੀ ਨੇ ਗੁੱਸਾ ਕੀਤਾ, ਇਹ ਚਾਕ ਮਰਾਈਏ ।

ਮਾਰ ਧਹਾਇ ਸਟੋ ਵਿਚ ਨੌਂ ਦੇ ਗਲੋਂ ਕਲੰਕ ਚੁਕਾਈਏ ।

ਸੱਦ ਭਿਰਾਉ ਸੁਣਾਏ ਅੱਲੀ, ਏਹੋ ਮਤਾ ਪਕਾਈਏ ।

ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਈਵੇਂ ਬਣਦੀ, ਅੱਜ ਰਾਂਝੇ ਜੋਗ ਮਰਾਈਏ। (526)

ਸੁਣ ਕਰ ਖ਼ਾਨਾ ਗਰਮੀ ਕੀਤੀ, ਕਾਰਨ ਤੜ ਫਰਮਾਇਆ ।

ਵੇਖ ਡੁਮੇਟੀ ਗਈ ਮਾਉਂ ਥੇ, ਸਭ ਕਿਛ ਆਖ ਸੁਣਾਇਆ ।

ਸੁਣ ਧੀਦੋ ਤਉ ਕੀਤਾ ਜਿੰਦ ਦਾ, ਹੱਲਣ ਤੇ ਚਿਤ ਚਾਇਆ।