2
ਦਮੋਦਰ ਨੇ ਇਹ ਕਿੱਸਾ ਕਦੋਂ ਰਚਿਆ ?
ਅੱਜ ਤਕ ਕਿੱਸਾ ਹੀਰ ਦਮੋਦਰ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਵਿਚ ਵਾਦ-ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕਾਰਣ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਾਵਾ ਗੰਗਾ ਸਿੰਘ ਬੇਦੀ ਦੇ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕਿੱਸੇ ਵਿਚ ਮੰਗਲਾਚਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਕਿਤ ਦੋਹੜੇ ਇਸ ਵਾਦ-ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕਾਰਣ ਸਮਝੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
ਨਾਉਂ ਦਮੋਦਰ ਜਾਤ ਗੁਲਾਟੀ ਆਇਆ ਸਿੱਕ ਸਿਆਲੀ ।
ਅਪਣੇ ਮਨ ਵਿਚ ਮਸਲਤ ਕੀਤੀ, ਬਹਿ ਕੇ ਇਥਾਈ ਜਾਲੀ ।
ਵੜਿਆ ਵੰਝ ਚੂਚਕ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੇ, ਜਿੱਥੇ ਸਿਆਲ ਅਬਦਾਲੀ ।
ਵੇਖ ਦਮੋਦਰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ ਉਸ ਵੇਖ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਾਲੀ ॥ I
ਉਥੇ ਕੀਤਾ ਰਹਿਣ ਦਮੋਦਰ, ਉਹ ਵਸਤੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਆਈ।
ਚੂਚਕ ਨੂੰ ਜੋ ਵੰਝ ਮਿਲਿਆ ਸੇ, ਨਾਲੇ ਕੁੰਦੀ ਤਾਈ ।
ਚੂਰਕ ਬਹੁ ਦਿਲਾਸਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਦਿਲਗੀਰੀ ਲਾਹੀ ।
ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਹੋਇਆ ਦਲਾਸਾ, ਹੱਟੀ ਓਥੇ ਬਣਾਈ ॥ 2 ॥
ਵਿਚ ਸਿਆਲੀਂ ਰਹੇ ਦਮੋਦਰ, ਖੁਸ਼ੀ ਰਹੇ ਸਿਰ ਤਾਈਂ ।
ਅੱਖੀਂ ਵੇਖ ਤਮਾਸ਼ਾ ਸਾਰਾ, ਲੱਖ ਮੰਝੀ ਲੱਖ ਗਾਈਂ।
ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਜੋ ਅਕਬਰ ਸੰਦੀ, ਹੀਲ ਨਾ ਹੁੱਜਤ ਕਾਈ।
ਪੁੱਤਰ ਚਾਰ ਚੂਚਕ ਘਰ ਹੋਏ, ਦਮੋਦਰ ਆਖ ਸੁਣਾਈ ॥ 3॥
ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ੀ ਘਰ ਚੂਚਕ ਸੰਦੀ, ਬਹੂੰ ਸੇ ਮਿਲੇ ਵਧਾਈ ।
ਦੇਇ ਖ਼ਰਾਇਤ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਇ ਚੂਚਕ, ਬਹੁਤੀ ਖ਼ਲਕਤ ਆਈ।
ਵਾਹ ਸਿਕਦਾਰੀ ਚੂਚਕ ਸਦੀ, ਭਲੀ ਗੁਜਰਾਨ ਲੰਘਾਈ।
ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਵਾਹ ਬੁੱਢੇ ਦੀ, ਮਹਿਰੀ ਕਦੀ ਵਿਆਈ। 4 ॥
ਹੀਰ ਛਹਿਰ ਜੰਮੀਂ ਹੈ ਲੰਕਾ, ਸੂਰਤ ਨਿੰਦ ਨਾ ਕਾਈ ।
ਪੱਟ ਵਲੋਟੀ, ਮੱਖਣ ਪਾਲੀ, ਕੁੱਛੜ ਕੀਤੀ ਦਾਈ ।
ਜੋ ਵੇਖੋ ਸੋਟੀ ਖੁਸ਼ ਥੀਵੇ, ਚਿਹਰੇ ਬਹੁ ਸੁੰਦਰਾਈ।
ਆਖ ਦਮੋਦਰ ਚੂਚਕ ਦੇ ਘਰ ਹੀਰ ਕੁੜੀ ਵਤ ਜਾਈ ॥ 5॥
ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਹੀਰ ਸਲੇਟੀ, ਜ਼ਿਮੀਂ ਪੈਰ ਨਾ ਲਾਏ ।
ਜੇ ਕੋਈ ਵੇਖੋ ਹੀਰੇ ਤਾਈਂ, ਪੈਰ ਨਾ ਮੂਲੇ ਚਾਏ ।
