ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ 1

ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਸਿੰਘ ਦੁਲੇਹ

9. ਚੱਚਨਾਮਾ ਤੇ ਤਾਰੀਖੇ ਸਿੰਧ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿੱਧ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦਿਵਾ ਜੀ।5 ਸੀ। ਇਹ ਰਾਏ ਜੱਟ ਸੀ। ਰਾਏ ਜੱਟ ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਰਾਏ ਖਾਨਦਾਨ16 ਨੇ ਸਿੰਧ ਉੱਤੇ 137 ਸਾਲ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਖਾਨਦਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਧਵਾ ਰਾਣੀ ਨਾਲ ਹੋਰ ਫੇਰ ਤੇ ਘਟੀਆ ਸਾਜਿਸ ਕਰਕੇ ਚੱਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾ ਨੇ ਜੱਟਾਂ ਤੋਂ ਰਾਜ ਖੇਹ ਲਿਆ ਸੀ। ਚੰਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਜੱਟਾਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘਟੀਆ ਵਰਤਾਉ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜੱਟਾਂ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਮਝ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਬਹੁਤ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਬਹੁਤੇ ਜੱਟ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਛੱਡ ਕੇ ਬੋਧੀ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਜੱਟ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਨ। ਚੰਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੇ 650 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਜੱਟਾਂ ਤੋਂ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਨੌਜੁਆਨ ਰਾਣੀ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਬੁੱਢਾ ਪਤੀ ਮਰਵਾ ਕੇ ਰਾਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਰਾਜੇ ਦਾ ਭੇਤੀ ਤੇ ਵਜੀਰ ਸੀ।

ਜੱਟ ਵੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਤੋਂ ਬਦਲਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਜਦ ਅਰਬੀ ਹਮਲਾਵਾਰ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਕਾਸਮ ਨੇ 712 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੱਟਾਂ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤੇ ਵੱਡੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਕਾਸਮ ਨਾਲ ਬਾਇੱਜ਼ਤ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ।

ਕਾਸਮ ਨੇ ਜੱਟਾਂ ਨੂ ਪੱਗੜੀਆਂ ਤੇ ਤਲਵਾਰਾਂ ਭੇਟ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਾਣ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਜੱਟਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਸਮ ਜਿੱਤ ਗਿਆ। ਨਮਕ ਹਰਾਮੀ ਚੱਚ ਬ੍ਰਾਹਮਣੀ17 ਦਾ ਅੰਤ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬੁਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕਾਸਮ ਨੇ ਸਿੰਧ ਫਤਹਿ ਕਰਕੇ ਜੱਟਾਂ ਤੇ ਵੀ ਜ਼ਜ਼ੀਆਂ ਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਸਮ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਨੀਤੀ ਕਾਰਨ ਜੱਟ ਉਸਦੇ ਵੀ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋ ਗਏ। ਆਪਸੀ ਫੁੱਟ ਕਾਰਨ ਜੱਟ ਕਬੀਲੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁਲਤਾਨ ਵੀ ਸਿੰਧ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ। ਅਰਥਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਮਹਿਮੂਦ ਨੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ 16 ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ। ਅਖੀਰਲਾ ਹਮਲਾ?1026 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਜੱਟਾ ਉੱਤੇ ਹੀ ਸੀ। ਰਾਜੇ ਭੇਜ ਪਰਮਾਰ ਨੇ ਗਵਾਲੀਅਰ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਹਿਮੂਦ ਗਜ਼ਨਵੀ ਨੂੰ ਹਰਾਕੇ ਵਾਪਿਸ ਭਜਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਲੁੱਟ ਦਾ ਕੁਝ ਮਾਲ ਵੀ ਖੋਹ ਲਿਆ ਸੀ। ਪਰਮਾਰ ਰਾਜਪੂਤ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੱਟ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸੂਰਬੀਰ ਯੋਧੇ ਸਨ।

1192 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਰਾਏ ਪਿਥੋਰਾ ਚੌਹਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਗੌਰੀ ਹੱਥੋਂ ਹਾਰ ਗਿਆ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚੋਂ ਰਾਜਪੂਤਾ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਜੱਟਾਂ ਨੇ ਹਾਸੀ ਦੇ ਖੇਤਰ18 ਵਿੱਚ ਖੂਨੀ ਬਗਾਵਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੁਤਬੰਦੀਨ ਏਬਕ ਨੇ ਜੱਟਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਕੇ ਹਾਸੀ ਤੇ ਆਪਣਾ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਾਲੀ ਤੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਨਵੰਬਰ 1398 ਵਿੱਚ ਤੈਮੂਰ ਕਰਨਾਲ ਤੋਂ ਟੈਹਾਣਾ ਤੱਕ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰਿਆ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਜੱਟ ਖਾੜਕੂ ਤੇ ਧਾੜਵੀ ਸਨ। ਜੱਟਾਂ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਤੈਮੂਰ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਜੱਟ19 ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਜਾਲਿਮ ਤੇ ਲੁਟੇਰੇ ਤੈਮੂਰ ਨੇ ਜੱਟਾਂ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜਾਨੀ ਤੇ ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ। 1530 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਤੁਗਲਕ ਨੇ ਸੁਨਾਮ ਤੇ ਸਮਾਨੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੰਡਹਾਰ ਭੱਟੀ ਤੇ ਮਿਨਹਾਸ ਆਦਿ ਜੱਟਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਫਸਲਾਂ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜੱਟ ਸੂਰਮੇ ਮਾਲੀਆ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਗੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।

10. ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਕੱਟੜ ਨੀਤੀ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆ ਕੇ ਕੁਝ ਜੱਟ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣ ਗਏ ਸਨ। ਕੁਝ ਜੱਟ ਸਿੰਧ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਉਠਕੇ ਭਰਤਪੁਰ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਵਸ ਗਏ ਸਨ। ਭਰਤਪੁਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਚੌਧਰੀ ਸੂਰਜ ਮੱਲ ਬਹੁਤ ਤਾਕਤਵਰ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਭਰਤਪੁਰ ਤੇ ਧੌਲਪੁਰ ਦੀਆ ਹਿੰਦੂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਜੱਟਾਂ ਦੀਆਂ ਹੀ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਆਲਾ ਸਿੰਘ ਆਦਿ ਮਹਾਨ ਜੱਟ ਰਾਜੇ ਹੋਏ ਹਨ।

11ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਰੰਭ ਵਿੱਚ ਜੱਟ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੇ ਜੱਟ ਪੱਛਮ ਵੱਲੋਂ ਆ ਕੇ ਆਬਾਦ ਹੋਏ ਹਨ, ਕੁਝ ਜੱਟ ਪੂਰਬ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਆਏ ਸਨ। ਰਿੰਗਵੇਦਕ ਮਹਾਭਾਰਤ ਤੇ ਪੁਰਾਣਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਜੱਟ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦ ਸਨ।

11. ਕੇ. ਆਰ ਕਾਨੂੰਨਗੋ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰਿੰਗਵੇਦ ਕਾਲੀਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਯਦੂ2) ਸਪਤ ਸਿੱਧੂ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਜੱਟਾ ਦੇ ਕਈ ਗੋਤ ਯਦੂਬੰਸੀ ਹਨ। ਸਿਕੰਦਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਸਮੇਂ 326 ਪੂਰਬ ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਜੱਟ ਕਬੀਲੇ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਜੱਟ ਸੂਰਬੀਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਕੇ ਬਦੇਸ਼ੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਨੇ ਜੱਟਾ ਦੀ ਸੂਰਬੀਰਤਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਜੱਟਾਂ ਦੀਆ ਕੁਰਬਾਨੀਆ ਦਾ ਮੁੱਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ। ਸਰ ਇੱਬਟਸਨ ਜਿਸ ਨੇ 1881 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਹ ਜਨਰਲ ਕਨਿੰਘਮ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੈ ਕਿ ਜੱਟ ਇੰਡੋ ਸਿਥੀਅਨ ਨਸਲ ਵਿਚੋਂ ਸਨ। ਸਿਥੀਅਨ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣਾ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਜਿਥੇ ਹੁਣ ਦੱਖਣੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਾ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸੋਵੀਅਤ ਰੂਸ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਏਥੇ ਸਿਥੀਅਨ ਅਥਵਾ ਸਾਕਾ ਕੌਮ ਦਾ ਰਾਜਾ ਸੀ। ਜੇਟੀ ਜਾਤੀ ਵੀ ਸਾਕਾ ਕੰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਫਿਰਕਾ ਸੀ ਜਿਹੜਾ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਇਰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਦਹਾਨੇ ਤੇ ਅਰਾਲ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ ਲਾਗਲੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਸ਼ਾਦ ਸੀ। ਈਸਾ ਤੋਂ ਅੱਠ ਸੌ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਮ, ਵਿਰਕ, ਦਹੀਆ, ਮੰਡ, ਮੀਡਜ਼, ਮਾਨ, ਬੈਂਸ, ਵੈਨਵਾਲ ਆਦਿ ਕਈ ਜੱਟ ਕਬੀਲੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਾਬਜ਼ ਸਨ। ਕੁਝ ਜੱਟ ਵੈਦਿਕ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਬਦੇਸ਼ੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਿੰਗਵੇਦ ਦੀ ਰਚਨਾ 1000/1500 ਪੂਰਬ ਈਸਵੀ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਈ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਰਿੰਗਵੇਦਾਂ