ਸੰਤੀ : ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਲੜ ਕੇ ਆਇਆ ਏਂ ਗਲੀ ਚੋਂ ?
ਦੀਪਾ : ਆਹ ਦੇਖ, ਟੇਕੂ ਮੇਰੇ ਖਰੋਟ ਖੋਂਹਦਾ ਸੀ। ਜਦ ਮੈਂ ਜਿੱਤ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਕੱਢਣ ਲੱਗਾ। ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਖਰੋਟ ਚੁੱਕ ਕੇ ਭੱਜ ਆਇਆ।
ਸੰਤੀ : ਨਾ ਪੁੱਤ ਲੜਿਆ ਨਾ ਕਰ।
ਦੀਪਾ : ਫੇਰ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਗਾਲ੍ਹ ਕਿਉਂ ਕੱਢੀ ?
ਸੰਤੀ : ਉਸ ਦੀ ਜੀਭ ਗੰਦੀ ਹੋਈ, ਤੇਰਾ ਕੀ ਗਿਆ (ਸਿਰ ਚੁੰਮ ਕੇ) ਮੇਰਾ ਸੁਹਣਾ ਚੰਨ! ਬੜਾ ਸਾਊ ਐ ਮੇਰਾ ਪੁੱਤ! ਤੇਰੇ ਬਾਪੂ ਨੂੰ ਤੇਰੇ ਤੇ ਬੜੀਆਂ ਆਸਾ ਨੇ... ਊਂਹ। ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਮੁਸ਼ਕ ਆਉਂਦੀ ਐ ਤੇਰੇ ਵਾਲਾਂ 'ਚੋਂ। ਰੂੜੀਆਂ ਉੱਤੇ ਖੇਡਦਾ ਸੀ ?
ਦੀਪਾ : ਨਹੀਂ ਮਾਂ ? ਰਾਤੀਂ ਚਿਰ ਤੀਕ ਬਾਪੂ ਨਾਲ ਭੱਠੀ ਉੱਤੇ ਬੈਠਾ ਫੂਕਾਂ ਲਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਮੱਚੇ ਹੋਏ ਲੋਹੇ ਦਾ ਬੂਰ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਿਆ ਹੋਊ।
ਸੰਤੀ : ਚੰਗਾ ਇਉਂ ਕਰਵੇ.... ਹੁਣ ਕਿਧਰ ਚੱਲਿਆਂ ?
ਦੀਪਾ : ਬਾਹਰ ਖੇਡਣ।
ਸੰਤੀ : ਬਥੇਰਾ ਖੇਡ ਲਿਆ। ਖਰੋਟਾ ਨੂੰ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰੱਖ ਤੇ ਭੱਠੀ 'ਚੋਂ ਸੁਆਹ ਕੱਢ।
ਦੀਪਾ : ਨਾ।
ਸੰਤੀ : ਰਿਹਾੜ ਨਾ ਕਰ।
ਸੰਤੀ : ਬੀਬਾ ਬਣੀਂਦੈ। ਤੇਰੇ ਬਾਪੂ ਨੇ ਹੁਣੇ ਆ ਜਾਣੈ। ਤੈਨੂੰ ਟੋਲ੍ਹਦਾ ਫਿਰੂ।
ਦੀਪਾ : ਰਾਤ ਬੈਠੇ ਬੈਠੇ ਮੇਰੀ ਵੱਖੀ ਅੰਬ ਗਈ। ਫੂਕਾਂ ਲਾ ਲਾ ਮੇਰਾ ਗੁੱਟ ਦੁਖਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਖੇਡਣ ਜਾਣੈ।
ਸੰਤੀ : ਤੇ ਭੱਠੀ ਦੀ ਸੁਆਹ ਕੌਣ ਕੱਢੂ ?
ਦੀਪਾ : ਮੈਂ ਕਿਉਂ ਕਰਾਂ ਬੈਣੋ ਦੇ ਕੰਮ ?
ਸੰਤੀ : ਹੁਣ ਫਿਰ ਹੋਰ ਕੌਣ ਕਰੂ ? ਤੂੰ ਹੀ ਕਰੇਂਗਾ ਨਾ ਜੀਉਣ ਜੋਗਿਆ।
ਦੀਪਾ : ਮੈਂ ਕਿਉਂ ਕਰਾਂ। ਤੂੰ ਕਰ ਬੈਣੋ ਦੇ ਕੰਮ। (ਦੌੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।)
ਸੰਤੀ : ਜਦੋਂ ਦੀਪਾ ਮੇਰੀ ਹਿੱਕ ਨਾਲ ਲੱਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਵਾਲਾਂ 'ਚੋਂ ਅਜੀਬ ਮੁਸ਼ਕ ਆਈ। ਇਹ ਮੇਰੇ ਕਾਲਜੇ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਹੀ ਹੇਠਾਂ ਉਤਰਦੀ ਗਈ। ਜੀ ਘਿਰਨ ਲਗਾ। ਬਹੁਤ ਚਿਰ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਇਹੋ ਮੁਸ਼ਕ ਆਈ ਸੀ। ਹਰ ਘਰ ਦੀ ਆਪਣੀ ਹੀ ਇੱਕ ਖਾਸ ਮੁਸ਼ਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਧੌਂਕਣੀ ਦੇ ਚੰਮ ਦੀ ਕੱਚੀ ਹਵਾੜ੍ਹ ਤੇ ਮੱਚੇ ਹੋਏ ਲੋਹੇ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕ ਆਉਣੋਂ ਹਟ ਗਈ। ਅੱਜ ਉੱਨੀ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਪਿਛੋਂ ਇਕਦਮ ਇਹ ਮੇਰੇ ਕਾਲਜੇ ਵਿੱਚ ਵੱਜੀ।
ਬਚਨੀ : ਬੈਣੋ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਐ ?
ਸੰਤੀ : ਹਾਂ। ਕਦੇ ਕਦੇ ਉਹ ਮੇਰੇ ਢਿੱਡ ਵਿੱਚ ਛਮਕਾਂ ਮਾਰਦੀ ਐ, ਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਮੇਰੇ ਮਰਨ ਤੀਕ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛਮਕਾਂ ਮਾਰਦੀ ਰਹੇ। ਮੈਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਰਨ ਦੀ ਆਦੀ ਹੋ ਗਈ ਆਂ। ਉਹ ਚਲੀ ਗਈ.. ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਵਾੜੇ ਵਿੱਚ ਧਾਰ ਕਢਣ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਬੈਣੋ ਦੀ ਛਾਂ ਹਿਲਦੀ ਦਿਸਦੀ ਐ... ਡੰਗਰਾਂ ਦੇ