ਦੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ । ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ, ਉਹ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਨ ਹੀ ਨਹੀਂ।

ਉਸ ਕੁਸ਼ਲ ਕਾਰੀਗਰ ਨੂੰ ਜੋ ਮੁਸੀਬਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ, ਹਰ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਜਿਸ ਦਿਨ ਉਹ ਜਾਗ ਕੇ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਅਜੇਹੀ ਹੀ ਮੁਸੀਬਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਵੇਗੀ। ਤਦ ਉਹ ਪਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਜ਼ੰਜੀਰ ਉੱਤੇ ਮੇਰੇ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਹਨ ਤੇ ਹਰ ਜ਼ੰਜੀਰ ਇੰਨੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੋਚ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਜ਼ੰਜੀਰ ਹੈ। ਤਾਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਨੂੰ ਬੜੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਧਰਮ ਸਮਝਿਆ ਸੀ, ਬੜੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮੰਦਰ ਸਮਝਿਆ ਸੀ, ਮੈਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕੈਦਖ਼ਾਨਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਲੁਹਾਰ ਦੀ ਜੋ ਹਾਲਤ ਹੈ ਗਈ, ਉਹ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ ਹਰ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਜਾਗ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ੰਜੀਰਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ, ਉਹ ਲੁਹਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਘਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਉਹ ਮੈਂ ਰਾਤੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗਾ।

ਮੇਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨੇ ਪ੍ਰੇਮ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਸੁਣਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ। ਸਭ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਣਾਮ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ।