ਉਪਰੋਕਤ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਵਿਚ ਜੇਕਰ ਉਸਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚਲੀ ਟੈਕਸਟ ਦਾ ਗਹਿਨ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸਦੀਆਂ ਉਦਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀਆਂ ਦੀ ਅੰਦਰਲੀ ਤਹਿ ਵਿਚ ਇਕ ਗਹਿਰਾ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਕਾਵਿ-ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਆਰ ਪਾਰ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ 'ਅਸੀਂ ਏਥੇ ਰਹਾਂਗੇ' ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਤਕੜੀ ਸ਼ਾਹਦੀ ਭਰਦੀ ਹੈ:

ਅਸੀਂ ਏਥੇ ਰਹਾਂਗੇ ਸਦਾ

ਇਹ ਧਰਤੀ ਸਾਡੀ ਹੈ

ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ

ਖੂਨ ਨਾਲ ਸਿੰਜਿਆ

ਇਹ ਖਿੜੇ ਫੁੱਲ

ਕਣਕ ਦੇ ਸਿੱਟੇ

ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਮੁੰਜਰਾਂ

ਸਾਡੇ ਖੂਨ ਪਸੀਨੇ ਦਾ ਬਦਲ ਨੇ

(ਸਿਮਰਤੀਆਂ ਦੀ ਲਾਲਟੈਨ, ਪੰਨਾ: 127)

ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਂਕੇ ਦਾ ਸਫਰ ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਪੜਾਅ ਦਰ ਪੜਾਅ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਵਧਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਸੁਰ ਚਿੰਤਨੀ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ ਕਿਰਿਆ-ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਥਾਹ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਇਕ ਚੌਖਟੇ ਵਿਚ ਰੱਖਕੇ ਨਹੀਂ ਪਰਖ ਸਕਦੇ ਸਗੋਂ ਇਸ ਕਾਰਜ ਲਈ ਉਸਦੇ ਅਤੀਤ ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖੀ ਮਸਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸੰਕਟਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਸਬੰਧ ਕਵੀ ਦੇ ਨਿਜਤਵ ਜਾਂ ਬਾਹਰਮੁਖੀ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅਵਚੇਤਨੀ ਸੱਚ ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕਧਾਰਾ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਵਚੇਤਨ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਦੀ ਵਿਆਕਰਨ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਵਾਸਤਿਵਕ ਵਿਚ ਜੋ ਗੁਆ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸਦੇ ਅਵਚੇਤਨ ਵਿਚ ਡੂੰਘਾ ਅੰਕਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਆਚਿਆ ਸੱਚ ਸੁਪਨੇ ਦੀ ਜੂਨ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਵਚੇਤਨ ਦੇ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਵਿਚ ਕੁਝ ਮਰਦਾ ਨਹੀਂ, ਮੌਕਾ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਜਾਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰਜੀਤ ਕੌਂਕੇ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਸਤੂ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲੋਂ ਉਸਦੇ ਮਨੋ-ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸੰਵਾਦ ਵਿਚੋਂ ਅਜਿਹੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਸਬੰਧ ਮੂਲ ਮਾਨਵੀ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖੀ ਹੋਂਦ ਨਿਗੂਣੀ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਮੰਡੀ ਦੇ ਖਪਤ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਵੇਦਨਾ ਸੰਵੇਦਨਾ ਨੂੰ ਗਹਿਰੀ ਢਾਹ ਲਾਈ ਹੈ। ਮੰਡੀ ਦੇ ਏਜੰਟ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਵਿਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ਹਰ ਹੀਲਾ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੋਹੜ ਤੋਂ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਬੜੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਦੌਰ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਮੀਡੀਆਂ ਦੀ ਚਕਾਚੌਂਧ ਅਤੇ ਚੈਨਲਾਂ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ