ਰੁਮਕਦੀ ਨੱਚਦੀ ਹੋਈ ਮਸਤ ਹਵਾ ਵਿਚ ਝੂਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਉਤੇ ਪੰਛੀ ਆਪਣਾ ਆਲ੍ਹਣਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਂਦੇ।"
ਮਾਲਕ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਲਈ ਮੌਨ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਚੇਲੇ ਦੇ ਕੋਲ ਬੈਠਦੇ ਹੋਏ ਫਿਰ ਕਹਿਣ ਲਗਾ:
"ਵੀਹ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਊਂਟ ਲੇਬਨਾਨ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੇਅਰ ਦੇ ਨਾਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ੀ ਚਿਠੀ ਦੇ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਦਿਅਕ ਮਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਵੀਨਸ ਭੇਜਿਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਕਾਨਸਟੇਨਟੀਨਾਪੋਲ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਨਿਸਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਇਤਾਲਵੀ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਲੈਬਨਾਨ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹੀ। ਬਸੰਤ ਬਹਾਰ ਦੀ ਹਵਾ ਵਿਚ ਮਹਿਕ ਸੀ ਅਤੇ ਖਿਤਿਜ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਅਨੇਕਾਂ ਚਿੱਟੇ ਬੱਦਲ ਖੂਬਸੂਰਤ ਚਿਤਰਾਂ ਵਾਂਗ ਲਟਕਦੇ ਜਾਪਦੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਕਿ ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ? ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਏਨੇ ਸ਼ਬਦ ਇਸ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਮੈਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਦੀ ਅੰਤਰੀਵ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰ ਸਕਾਂ।
ਜਿਹੜੇ ਸਾਲ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਹਵਾ ਤੋਂ ਹਲਕੀ, ਸੁਬਕ ਪਰ ਲੌਕਿਕ ਸਾਥਣ ਨਾਲ ਬਿਤਾਏ ਉਹ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ, ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸਕੂਨ ਭਰਪੂਰ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਉਡੀਕਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਤਕਲੀਫ਼ਾਂ ਜਾਂ ਮੇਰੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਪਿਆਲੇ ਵਿਚ ਹੇਠਲੀ ਤਹਿ ਤੇ ਹਿਲਦੀ ਹੋਈ ਕੁੜਿਤਣ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਰਤੀ ਭਰ ਵੀ ਖ਼ਿਆਲ ਨਹੀਂ ਸੀ।
"ਜਦੋਂ ਹੀ ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਬੈਠ ਕੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਤੇ ਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹੀ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਤਟ ਵਲ ਵਧਿਆ, ਮੇਰੀ ਸਾਥਣ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬੈਠੀ ਸੀ। ਬੈਰੂਤ ਵਿਚ ਬਿਤਾਏ ਖੁਸ਼ੀ ਭਰੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਰਹੀ, ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਘੁੰਮੀ ਫਿਰੀ, ਜਿਥੇ ਮੈਂ ਰੁਕਦਾ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮੇਰਾ ਦੋਸਤ ਸੁੱਖ ਸਾਂਦ ਪੁਛਦਾ ਤਾਂ ਮੁਸਕਰਾ ਦੇਂਦੀ।
"ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਸਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਲਕੋਨੀ ਵਿਚ ਬੈਠਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੇਰੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿਚ ਘੁਲਮਿਲ ਗਈ ਹੁੰਦੀ।
