ਸੁਣਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਵਿਚ ਸ਼ਰੀਕ ਹੋਈ। ਉਸਨੇ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਵਹਿਸ਼ੀਪੁਣੇ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਛੋਟੇਪਨ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਯਾਦ ਆਇਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਬੱਚੇ ਕਲ੍ਹ ਰਾਤ ਸੁੱਖ ਸਾਂਦ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਸੁੱਤੇ ਸਨ ਪਰ ਅਜ ਉਹ ਨਿਮਾਣੇ ਬੇਘਰੇ, ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਹੋਕੇ ਆਪਣੇ ਖੂਬਸੂਰਤ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਅਫਸੋਸੇ ਜਿਹੇ ਦੂਰੋਂ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਬਦਲ ਗਈਆ, ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਗਮੀਆਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਸ਼ਾਤਮਈ ਜੀਵਨ ਯੁੱਧ ਵਿਚ । ਉਸਨੇ ਟੁੱਟੇ ਦਿਲਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਦੁੱਖ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਗਮ ਦਰਦ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸਾ ਦੇ ਫੌਲਾਦੀ ਪੰਜਿਆਂ ਵਿਚ ਜਕੜੇ ਪਏ ਸਨ।
ਅਤੇ ਜਿਉਂ ਹੀ ਰੂਹ ਖੜੀ ਹੋ ਕੇ ਦੈਵੀ ਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਮਗਨ, ਦੁਖੀ ਤੇ ਸ਼ੰਕਿਤ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਜੋ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿਚ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਚੁੱਪ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਹੌਲੀ ਜਿਹੀ ਕਿਹਾ-
"ਇਸ ਸਾਰੀ ਸਿਰਜਨਾ ਦੇ ਪਿਛੇ ਅਨੰਤ ਸਿਆਣਪ ਹੈ ਜੋ ਅਜਿਹੀ ਕ੍ਰੋਪੀ ਅਤੇ ਤਬਾਹੀ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜੋ ਕਿਆਸੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗੀ।
"ਕਿਉਂਕਿ ਅਗਨੀ, ਗਰਜਨਾ ਅਤੇ ਤੂਫਾਨ ਧਰਤੀ ਲਈ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਲਈ ਨਫਰਤ, ਈਰਖਾ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੰਤਾਪ ਹੰਢਾਉਂਦੀ ਕੌਮ ਦੀ ਕੁਰਲਾਹਟ ਅਤੇ ਵਿਰਲਾਪ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਗੂੰਜ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਨੇ ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚਿਤਾਵਨੀਆਂ, ਕਹਿਰ ਅਤੇ ਦੁਖਾਂਤ ਜੋ ਵਕਤ ਦੀ ਸਟੇਜ ਉਤੇ ਵਾਪਰੇ ਸਨ ਉਹ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਾਏ।
"ਮੈਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਉਤੇ ਬੁਰਜ, ਮਹਿਲ, ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਉਸਾਰਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਧਰਤੀ ਉਹਨਾਂ ਉਤੇ ਕ੍ਰੋਧ ਵਿਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੋਹ ਕੇ ਵਾਪਿਸ ਆਪਣੀ ਹਿੱਕ ਵਿਚ ਮੁੜ ਲੁਕਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।
