ਸ਼ਾਹ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਕੁਲੀਨ/ਪੁਜਾਰੀ ਵਰਗ ਦੇ ਨੈਤਿਕ ਦੀਵਾਲੀਆਪਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਤੇ ਉਪਾਸਨਾ-ਵਿਧੀ ਦੇ ਖੋਖਲੇਪਣ ਨੂੰ ਵਿਅੰਗ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਹ ਹੁਸੈਨ ਨੇ 'ਅਮਲਾਂ ਉਤੇ ਹੋਗ ਨਿਬੇੜਾ ਕਿਆ ਸੂਫ਼ੀ ਕਿਆ ਭੰਗੀ ਕਹਿ ਕੇ ਸਮਾਜਕ-ਆਰਥਿਕ ਦਰਜੇਬੰਦੀ ਨੂੰ ਚੁਨੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਲੀ ਹੈਦਰ ਅਤੇ ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ 'ਨਾ ਮੈਂ ਹਿੰਦੂ ਨਾ ਮੈਂ ਮੁਸਲਮ' ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਕੇ ਧਰਮ ਦੇ ਫਿਰਕੂ ਆਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਇਨਸਾਨੀ ਸਾਂਝ, ਬਰਾਬਰੀ ਧਾਰਮਿਕ/ਫਿਰਕੂ ਰਵਾਦਾਰੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਧਾਰਮਿਕ- ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ, ਜਾਤ-ਪਾਤ ਅਤੇ ਫਿਰਕੂ ਵੰਡੀਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਦਾ ਜਹਾਦ ਪਰੋਖ ਰੂਪ ਵਿਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਕੁਲੀਨ ਅਤੇ ਪੁਜਾਰੀ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਅਨੈਤਿਕ ਵਿਹਾਰ, ਬੌਧਿਕ ਦੀਵਾਲੀਏਪਣ ਅਤੇ ਆਤਮਿਕ ਪਤਨ ਅੱਗੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਚਿੰਨ ਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਕਥਨ ਪੇਸ਼ ਹਨ :
ਫੂਕ ਮੁਸੱਲਾ ਭੰਨ ਸੁੱਟ ਲੋਟਾ,
ਨਾ ਫੜ ਤਸਬੀ ਕਾਸਾ ਸੋਟਾ।
ਆਸ਼ਿਕ ਕਹਿੰਦਾ ਦੇ ਦੇ ਹੋਕਾ,
ਤਰਕ ਹਲਾਲੋਂ ਖਾਹ ਮੁਰਦਾਰ।
ਨਾ ਮੈਂ ਮੋਮਨ ਵਿਚ ਮਸੀਤਾਂ,
ਨਾ ਮੈਂ ਵਿਚ ਕੁਫ਼ਰ ਦੀਆਂ ਰੀਤਾਂ।
ਨਾ ਮੈਂ ਪਾਕਾਂ ਵਿਚ ਪਲੀਤਾਂ,
ਨਾ ਮੈਂ ਮੂਸਾ ਨਾ ਫਰਔਨ
ਸ਼ਰਾਅ ਕਹੇ ਚਲ ਪਾਸ ਮੁੱਲਾਂ ਦੇ.
ਸਿੱਖ ਲੈ ਅਦਬ ਅਦਾਬਾਂ ਨੂੰ।
ਇਸ਼ਕ ਕਹੇ ਇਕ ਅਲਫ਼ ਬਹੁਤੇਰਾ,
ਠੱਪ ਰੱਖ ਹੋਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ।
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਅਤੇ ਕਬੀਰ ਵਾਂਗ ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਸੁਲਤਾਨ ਬਾਹੂ ਵਰਗੇ ਸੂਫ਼ੀ ਕਵੀਆਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਵੀ ਪੁਸਤਕੀ-ਕਲਚਰ ਦੇ ਨਕਾਰਣ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬੀ-ਗਿਆਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਉਪਰ ਬਲ ਦੇਣ ਦੀ ਰੁਚੀ ਕਾਫ਼ੀ ਉਘੜਵੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਬੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਹ, 'ਇਲਮੋਂ ਬੱਸ ਕਰੀਂ ਓ ਯਾਰ' ਜਾਂ 'ਇਕ ਅਲਫ਼ ਪੜ੍ਹੋ ਛੁਟਕਾਰਾ ਹੈ' ਦੀ ਧੁਨ ਅਲਾਪਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਲਤਾਨ ਬਾਹੂ ਸਾਰੇ ਝਮੇਲੇ ਛੱਡ ਕੇ 'ਇਕ ਅਲਫ਼ ਤੇ ਮੀਮ ਪਕਾਉਣ' ਦਾ ਹੋਕਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੂਫ਼ੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੁਰਾਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਕੁਰਾਨ ਦੇ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ, ਕਾਜ਼ੀਆਂ, ਮੁਲਾਣਿਆਂ ਨਾਲ ਹੈ, ਜਿਹੜੇ ਧਰਮ ਦੇ ਰਾਹ ਤੋਂ ਥਿੜਕ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਮਾਇਆ ਤੇ ਤਮ੍ਹਾ ਦੀ ਬਲੀ ਚੜ੍ਹ ਚੁੱਕਾ ਹੈ :
