ਵਿਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ। ਭਾਵੇਂ ਉਸਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਰਲ ਜਿਹੇ ਜਾਪਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਵੀ ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਅਨੇਕਸੀਮੇਨੀਜ਼ ਉੱਪਰ ਨਿਰਭਰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ। ਆਇਓਨਿਕ ਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਵਜੂਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇਕ ਸਾਂਝੇ ਗਿਆਨ-ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਜੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ. ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ, ਕੁਦਰਤ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸਿਆਣਪ ਹੈ।

ਪਾਇਥਾਗੋਰੀਅਨ ਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ਾਖਾ : ਪਾਇਥਾਗੋਰੀਅਨ ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਣਿਤ ਨੂੰ ਇਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਤੇ ਇਸਦੇ ਅਧਿਐਨ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਇਸ ਨਤੀਜੇ 'ਤੇ ਪੁੱਜੇ ਕਿ ਗਣਿਤ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਹੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਹਨ।" ਇਸ ਮੱਤ ਦਾ ਸੰਚਾਲਕ ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸੁਝਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਸੁਕਰਾਤ ਵਾਂਗ ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਉਸਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਨੂੰ 'ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਜਨਕ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਸੁਕਰਾਤ ਤੋਂ ਪੁਰਬਲੇ ਕਾਲ ਦੇ ਹੋਰ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਉਸ ਦੌਰ ਦੇ ਚਿੰਤਨ ਉੱਪਰ ਵਧੇਰੇ ਛਾਪ ਛੱਡੀ। ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਤੇ ਉਸਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਮੰਨਦੇ ਸਨ ਕਿ ਕਿ ਸਭ ਕੁਝ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ ਤੇ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾ ਕੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਜਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਹੀ ਅੰਤਿਮ ਸੱਚ ਹਨ। ਉਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਸਦੇ ਅਨੁਯਾਈ ਤੇ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦੇ ਸੀਰੀਆਈ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਲੰਬਿਕਿਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਗਣਿਤ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਅੰਤਿਮ ਵਾਸਤਵਿਕਤਾ ਕਿਹਾ। ਲੰਬਿਕਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਨੇ ਇਟਲੀ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਰਲ ਕੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਮਿਸਰ ਵਿਚ ਹੀ ਜੁਮੈਟਰੀ ਦੇ ਕੁਲ ਸਿਧਾਂਤ ਸਿੱਖੇ ਤੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਥਿਊਰਮ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਦਿੱਤਾ।" ਪਾਇਥਾਗੋਰਸ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆ, ਸਾਦਾ ਭੋਜਨ, ਕਸਰਤ, ਅਧਿਐਨ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਤੇ ਕਵਿਤਾ ਆਦਿ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਜੀਵਿਆ ਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਗੁਪਤ ਸੰਗਠਨ ਵੀ ਬਣਾਇਆ। ਉਹ ਸਦਾਚਾਰੀ ਹੋ ਕੇ ਹੀ ਜਨਮ-ਮਰਨ ਦੇ ਚੱਕਰ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਹਮਾਇਤੀ ਸੀ ਜੋ ਧਰਮ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬਾਹਾਂ ਆਖਦਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸਿਧਾਂਤ ਇਕ