ਕਥਾਵਾਂ ਸੁਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈਂ।

ਇੱਥੇ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਯੂਥਾਈਫਰੋ ਸੁਕਰਾਤ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੂੰ ਕਚਿਹਰੀ ਵਿਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਕੱਦਮਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਉਸਦੇ ਨੌਕਰ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਉਸ ਮੁਤਾਬਿਕ ਅਪਵਿੱਤਰ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੁਕਰਾਤ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ/ਅਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਦੋਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਦੇਵ-ਨਿੰਦਾ ਕਹਿ ਕੇ ਉਸਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਕੱਦਮੇ ਨੂੰ ਤਕੜਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਉਸਦੇ ਬਾਰੇ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਵੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਕਿ ਉਹ ਸੰਵਾਦ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਲਈ ਉਕਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲੋਂ ਕਿ ਨਿਮਰਤਾ ਤੇ ਆਗਿਆਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸੁਕਰਾਤ ਦੀ ਚੁੱਕ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਬਦਤਮੀਜ਼ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਵਿਦਰੋਹੀ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਪ੍ਰਚਲਤ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਿਭਾਅ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸੁਕਰਾਤ ਦੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮੰਨਦਿਆਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ।

ਏਥਨਜ਼ ਦੀ ਸੰਸਦ ਨੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੁਕਰਾਤ ਦੀ ਮਨਮਰਜ਼ੀ ਨੂੰ ਅੱਖੀਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਜੰਗ ਵਿਚ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਛੱਡ ਆਏ ਫੌਜੀ ਜਰਨੈਲਾਂ ਉੱਪਰ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਸੰਸਦ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਲਕਿ ਸਾਧਾਰਣ ਲੋਕ ਵੀ ਸੁਕਰਾਤ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਉੱਪਰ ਤੁਹਮਤਾਂ ਲਾ ਕੇ ਤਿੰਨੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਤਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮੰਗੀ ਸੀ। 399 ਈ. ਪੂ. ਦੀ ਬਸੰਤ ਦੀ ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਦਰਸ਼ਨ, ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਕਾਲਾ ਦਿਨ ਸੀ। ਏਥਨਜ਼ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ 500 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਜਦੋਂ ਮੇਲਿਟਸ, ਅਨਾਈਟਸ ਅਤੇ ਲਾਈਕਾਨ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਕਾਰਵਾਈ ਸੁਣੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ 28 ਸਾਲ ਦੇ ਪਲੈਟੋ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ 'ਅਪੋਲੋਜੀ' ਨਾਂ ਦੇ ਸੰਵਾਦ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਿਕ 30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਸੰਬੰਧੀ ਚੋਣ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਪਲੈਟੋ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਿਆ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਸਾਰੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸੰਵਾਦ-ਬੱਧ ਕਰਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਸਦਾ ਲਈ ਅੰਕਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।

ਸੁਕਰਾਤ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਏਥਨਜ਼ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਮ