

ਦੋਸ਼ ਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੱਚੀਆਂ ਜਾਪਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਸੱਚੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਝੂਠੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਗੱਲ 'ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਖਾਸੀ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਹ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਚਲਾਕ ਵਕਤਾ ਹਾਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ, ਕਿਤੇ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਨਾ ਕਰ ਦੇਵਾਂ ।... ਮੈਂ ਫਿਰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਦੋਸ਼ ਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਨਾ-ਮਾਤਰ ਹੀ ਸੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸੱਚ ਕਹਿ ਦੇਵਾਂਗਾ।... ਸੱਚ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ 70 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਹੈ ਤੇ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਕਚਹਿਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹਾਂ।
ਸੁਕਰਾਤ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਸਫ਼ਾਈ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਰੱਖਿਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਉੱਪਰ ਲੱਗੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੇ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਬਣੀਆਂ ਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਣ ਕਲਾ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਿੱਥਕਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ:
ਏਥਨਜ਼ ਨਿਵਾਸੀਓ, ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਮੈਂ ਪੁਰਾਣੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਨਵੇਂ ਦੋਸ਼ ਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦੇਣੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਲਾਂ ਬੱਧੀ ਮੇਰੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਝੂਠ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ। ਮੈਂ ਅਨਾਈਟਸ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਨਿਸਬਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਰਦਾ ਹਾਂ.....
ਉਹ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਝੂਠ ਬੋਲਦੇ ਰਹੇ ਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਸੁਕਰਾਤ ਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਸਿਆਣਾ ਬੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੇਵ-ਲੋਕ ਬਾਰੇ ਯੱਕੜ ਮਾਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆਪਣੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਤਕੜੇ ਤਰੀਕੇ ਬਣਾ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਭਾਵੁਕ ਹੋ ਕੇ ਕਿਹਾ:
ਏਥਨਜ਼ ਨਿਵਾਸੀਓ ਮੈਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਜਿਹੇ ਦਿੱਤੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਹੀ ਆਪਣੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦੇਣੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਚਿਰਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿਚ ਪਏ ਬੁਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਸਕਾਂਗਾ.....
ਮੇਰੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਮੇਰੇ ਵਿਰੁੱਧ ਭੰਡੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਉਵੇਂ ਨਹੀਂ ਜੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਜੀਵਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਇਵੇਂ ਦੋ ਹੋਣਗੇ ਕਿ "ਸੁਕਰਾਤ ਬੁਰੇ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਤੇ