ਮੁਲਤਾਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਿਤੇ ਨੇੜੇ ਤੇੜੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹਵਾਂਗਾ। ਇਹ ਜੰਗਨਾਮਾ ਹਾਲੇ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਵਾਲਦ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਮੇਰੇ ਤੁਰਨ ਲੱਗਿਆਂ ਮੈਨੂੰ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਜੰਗ ਦੀ ਸਾਰੀ ਖਬਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਿਆ ਕੇ ਦੇਵਾਂ।"
ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਿਆਂ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹ ਬਖਸ, ਦਲੇਰ ਅਤੇ ਰੂਪ ਕੌਰ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਘੋੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁਝ ਦੇਰ ਘੋੜੇ ਦੁੜਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦ ਕੁਝ ਹੌਲੀ ਹੋਏ ਤਾਂ ਸਾਹ ਬਖ਼ਸ਼ ਨੇ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ:
"ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਸ ਦਲੇਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕੋਲ ਪੁਚਾ ਕੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਜਾਓਗੇ?"
ਸੁਣ ਕੇ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬੁਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਇਕ ਭੇਦਭਰੀ ਮੁਸਕਾਨ ਪਸਰ ਗਈ। ਉਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕਿਤੇ ਦੂਰ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਦਲੇਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕੋਲ ਛੱਡਣਾ ਤੇ ਸੀ ਹੀ, ਪਰ ਇਕ ਕਾਰਨ ਹੋਰ ਵੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਕਨਾਤੀਸ ਵਾਂਗ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁਜਾਹਬਾਦ ਵੱਲ ਖਿੱਚੀ ਲਿਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਕੁਝ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਸ ਖ਼ਾਲਸਾ ਫੌਜ ਨੇ ਡੇਰਾ ਅਸਮਾਇਲ ਖਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਵੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਫੌਜ ਦੇ ਜਰਨੈਲ ਬਲਵਾਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਵੀ । ਖ਼ਾਲਸਾ ਲਸ਼ਕਰ ਨੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੁਆਲੇ ਘੇਰਾ ਪਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਕੰਧ 'ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਜਦ ਕਿਲ੍ਹਦੇਰਾ ਨਵਾਬ ਸ਼ੌਕਤ ਖਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਾਸਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਸੁਲਾਹ ਦੀ ਪੇਸਕਸ ਕੀਤੀ । ਬਲਵਾਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਨਵਾਬ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ। ਉਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਕਈ ਦਿਨ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਸ਼ਾਇਦ ਨਵਾਬ ਵਕਤ ਖਰੀਦ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਤੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਆਸ ਸੀ। ਪਰ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾ ਪਹੁੰਚੀ। ਸੁਲਾਹਨਾਮੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਨਵਾਬ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਈਨ ਕਬੂਲ ਕਰ ਲਈ।
ਪਰ ਜੋ ਘਟਨਾ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ, ਉਹ ਇਹ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨਵਾਬ ਦੀ ਕਿਸੇ ਰਖੇਲ ਦੀ ਧੀ ਜੀਨਤ ਨਾਮ ਨਾਲ ਹੋ ਗਈ। ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਪੰਝੀ-ਛੱਬੀ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਖੂਬਸੂਰਤ ਜਵਾਨ ਅਤੇ ਜੀਨਤ ਵੀ ਸਤਾਰਾਂ ਅਠਾਰਾਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਮੁਟਿਆਰ। ਰਾਤ ਵੇਲੇ ਲੁਕ ਲੁਕਾ ਕੇ ਗੁਪਤ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਵੀ ਹੋਈਆਂ ਅਤੇ ਵਾਅਦੇ ਵੀ।
ਪਰ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਡੇਰਾ ਅਸਮਾਇਲ ਖਾਂ ਦਾ ਨਵਾਬ ਮੁੜ ਆਕੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਜਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮੁੜ ਫੌਜ ਭੇਜੀ ਅਤੇ ਉਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਨਵਾਬ ਸ਼ੌਕਤ ਖਾਂ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਚ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜੀਨਤ ਦਾ ਕਿਤੇ ਪਤਾ ਨਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਈ। ਤੇ ਹੁਣ, ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੀਰਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਖਬਰ ਮਿਲੀ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ੁਜਾਹਬਾਦ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਚ ਵੇਖੀ ਗਈ ਹੈ।
