ਆਪ ਨੂੰ ਹੀਣੇ, ਨਿਰਬਲ ਤੇ ਗੁਲਾਮੀ ਲਈ ਸਾਜੇ ਗਏ ਸਮਝਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਤੁਰਕ ਤੇ ਪਠਾਣ ਨਾਮ ਤੋਂ ਕੰਬਦੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਜੇ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਗ ਪਾਤ ਖਾਣ ਵਾਲੇ, ਓਹ ਦੁੰਬੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕੀਕੂੰ ਹੋ ਸਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰਜਾ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਭੈ ਤੇ ਦਬੇਲਪੁਣਾ ਉਡਾ ਦਿਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੰਕਾ ਦੂਰ ਕੀਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ, ਜੋ ਆਪ ਨੂੰ ਚਿੜੀਆਂ ਸਮਝ ਰਹੇ ਸੇ, ਬਾਜਾਂ ਦੇ ਖੰਭ ਤੁੜਾ ਕੇ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤੇ। ਓਹ ਜੋ ਆਪ ਨੂੰ ਬੁਜ਼ ਸਮਝਦੇ ਸੋ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ੇਰ ਸਮਝ ਕੇ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸ਼ਾਰਦੂਲ ਬਣ ਰਿਹਾ ਤੋਂ ਨਿਰਭੈ ਹੋ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਜਾ ਪਏ। ਇਹ ਆਤਮ ਘੁੰਡ ਚੁੱਕ ਦੇਣਾ, ਇਹ ਮਰ ਰਹੇ ਮਨ ਨੂੰ ਜਿਵਾ ਦੇਣਾ ਤੇ ਇਹ ਨਿਰਭੈਤਾ ਭਰ ਦੇਣੀ ਉਸ ਸੂਰੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਇਕ ਕਰਾਮਾਤੀ ਕੰਮ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੀਵਰਤਨ ਲਿਆਉਣ ਵਿਚ ਆਪ ਨੇ ਝੂਠ ਤੋਂ ਕਿ ਗਿਰਾਵਟ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਚਲ ਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਕਦੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਆਪ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਉੱਚੇ ਆਚਰਨ ਤੇ ਧਰੀ ਸੀ। ਧਰਮ ਤੇ ਗ੍ਰਿਹਸਤ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਦਾ ਜੀਵਨ -ਜਿਸ ਵਿਚ ਬੀਰ ਰਸੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ- ਆਪ ਨੇ ਹੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ।

ਜਦ ਆਪ ਇਹ ਉੱਚਾ ਤੇ ਸੁੱਚਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸੇ, ਆਪ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਇਕ ਤਾਕਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦੇਣ ਦੀ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਸ੍ਵੈ ਸਤਿਕਾਰ ਵਾਲੀ, ਸ੍ਵੈ ਬਲਕਾਰ ਵਾਲੀ, ਸ੍ਵੈ ਆਸ਼ਯ ਅਵਲੰਬ ਵਾਲੀ ਤੇ ਸ੍ਵੈ ਰਾਜ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ। ਆਪ ਨੇ ਅਪਣੇ ਲਈ ਇਕ ਇੰਚ ਜ਼ਿਮੀਂ ਬਲ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਖੋਹੀ। ਭੀਮਚੰਦ ਦੀ ਇਕ ਸ਼ਕਾਇਤ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਆਪ ਨੇ ਕਹਾ ਘੱਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਣੀ ਜ਼ਰ ਖ਼ਰੀਦ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇਕ ਤਸੂ ਜ਼ਮੀਨ ਕਿਸੇ ਦੀ ਅਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਤਾਕਤ ਜੋ ਮੈਂ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਦੇਸ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਹੈ। ਆਓ, ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੋ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਨੀਵਿਆਂ ਵਿਚ ਬਲ ਭਰਕੇ ਅਪਣਾ ਆਦਰਸ਼ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਪਰ ਰਾਜੇ ਸਮਝਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸਾਡਾ ਮਤਾਂ ਰਾਜ ਖੋਹ ਲਵੇ, ਚੁਗੱਤਾ ਸਮਝਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਤਾਕਤ ਕਿਤੇ ਸਾਡਾ ਰਾਜ ਨਾ ਸਮਾਪਤ ਕਰ ਦੇਵੇ, ਸੋ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਸਿਰੇ ਚਾੜ੍ਹਨ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦੀ ਰੋਕ ਬਣੇ। ਕਈ ਵਾਰ ਟਾਕਰੇ ਹੋਏ ਪਰ