ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨੌਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕੁੱਲ ਕਰਜ਼ਾ 76,000 ਬਿਲੀਅਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਕਿ ਇਸਦੇ ਆਰਥਿਕ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੰਗ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਲ 2.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸਰਵੇਖਣ 2024-25 ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਕਵਰੀ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿਖਾਏ ਹਨ, ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਵਾਂ ਵਿੱਤੀ ਕੈਲੰਡਰ 1 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚਾਲੂ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਨੌਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ 76,000 ਬਿਲੀਅਨ ਪੀਆਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ 51,500 ਬਿਲੀਅਨ ਪੀਆਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਉਧਾਰ ਵਿੱਚ 24,500 ਬਿਲੀਅਨ ਪੀਆਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਆਰਥਿਕ ਸਰਵੇਖਣ(economic survey) ਦੇ ਲਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਦੌਰਾਨ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੀਟੀਆਈ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਵਾਰ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ 2023 ਵਿੱਚ -0.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2024 ਵਿੱਚ 2.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਇਸ ਸਾਲ ਅਸੀਂ 2025 ਲਈ 2.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਹੌਲੀ ਰਿਕਵਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।"
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ 2.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਅਗਲਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਇੱਕ ਟਰਨਅਰਾਊਂਡ ਹੋਵੇਗਾ।
ਆਰਥਿਕ ਸੂਚਕਾਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਨੇ ਜੁਲਾਈ-ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 25 ਵਿੱਚ 1.9 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਸਰਪਲੱਸ ਦਿਖਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 3.5 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਆਈਟੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਿਆ।
ਇਸੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਸਰਪਲੱਸ 37-38 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 27 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਮੈਕਰੋਇਕਨਾਮਿਕ ਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ "ਜਨਤਕ ਕਰਜ਼ਾ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ੇ-ਤੋਂ-ਜੀਡੀਪੀ ਅਨੁਪਾਤ 68 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ 65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ।"
30 ਜੂਨ, 2024 ਤੱਕ ਫੌਰੈਕਸ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 9.4 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ 2023 ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਸੁਧਰਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੋਲ ਸਿਰਫ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਆਯਾਤ ਕਵਰੇਜ ਸੀ।
2025 ਵਿੱਚ ਫੌਰੈਕਸ ਰਿਜਰਵ ਵਧ ਕੇ 16.64 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ 11.5 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਬਣਾਈ ਰੱਖੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ 5.14 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।