ਜੋ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਉਹ ਹੀ ਜੱਸ ਦਾ ਟਿੱਕਾ ਲਵੇਗਾ । ਹੁਣ ਲੋਕ ਬੜੇ ਸਿਆਣੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਐਵੇਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵਾਹ ਵਾਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।
ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਵਾਹ ਵਾਹ ਖੱਟਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਵਾਹੀ ਤਬਾਹੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ ਆਗੂ ਜਦੋਂ ਸਾਰੀ ਦਿਹਾੜੀ ਮਿੱਟੀ ਛਕਣ ਪਿੱਛੋਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਘਰ ਆਵੇ ਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਾਹ ਚੁਲ੍ਹੇ ਅੱਗ ਤੇ ਨਾਹ ਘੜੇ ਪਾਣੀ ਹੋਵੇ, ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦੇ ਘਰੋਂ ਦੋ ਮਿੱਠੇ (ਬੇਹੇ) ਪਰਸ਼ਾਦੇ ਮੰਗ ਕੇ ਰੁੱਖੇ (ਗੰਢੇ) ਖਾਣ ਹੀ ਲੱਗਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਬਾਹਰੋਂ ਥਾਣੇਦਾਰ ਵਾਰੰਟ ਲੈ ਕੇ ਗਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨ ਆ ਜਾਏ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਆਦਮੀ ਲੰਮੇ ਗੋਤੇ ਵਿੱਚ ਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਥਾਣੇਦਾਰ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਆਇਆ ਦੇਖ ਕੇ, ਉਹ ਵਾਹੋ ਦਾਹੀ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਭੱਜਦਾ ਆਇਆ। ਪਰ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾ ਸਕਦਾ ਸਾਂ।
ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਤਾਂ ਰਾਇ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਕਿਆਮਤ ਆ ਗਈ, ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੀ ਲੜਕਾ ਇਸ ਵੇਲੇ ਨਾ ਕੇਵਲ ਹੜਤਾਲੀਆਂ ਦਾ ਮੋਹਰੀ ਜਾ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਉਸ ਨੇ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਦਸ ਬਾਹਰਾਂ ਹਜ਼ਾਰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਜੱਥੇਬੰਦੀ ਕਾਇਮ ਕਰ ਕੇ ਉਸਦੀ ਕੁਲ ਵਾਗ ਡੋਰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਲੈ ਲਈ ਹੈ।
ਹਲਾ ! ਹਲਾ ! ਚੁੱਪ ਕਰ। ਬਹੁਤੀ ਜੀਭ ਨਾ ਮਾਰ, ਖੌਰੇ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਵਾ ਚਲੀ ਏ-ਸਭਨਾਂ ਛੋਟਿਆਂ ਵੱਡਿਆਂ ਦਾ ਸਿਰ ਫਿਰ ਗਿਆ ਏ। ਸਾਰੇ ਇਸ ਗੱਲ ਪਿੱਛੇ ਲਗ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮੋਘਾ ਖੁਲ੍ਹਾ ਕੇ ਛੱਡਣਾ ਏ।
ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਖ਼ਰਚਣ ਲਈ ਪੈਸੇ ਮਿਲ ਗਏ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵਾਛਾਂ ਖਿੜ ਗਈਆਂ ।
ਸੁਣਦਿਆਂ ਸੁਣਦਿਆਂ ਸ: ਤਿਲੋਕ ਸਿੰਘ ਹੱਸਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਵਾਛਾਂ ਤਣ ਗਈਆਂ ਤੇ ਮੂੰਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਅੱਡਿਆ ਗਿਆ । ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਦੰਦਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸੁਨਹਿਰੀ ਤਾਰਾਂ ਚਮਕਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ।
ਤੂੰ ਜੁਵਾਨੀਆਂ ਮਾਣੇਂ, ਅੱਲਾ ਦੀ ਮਿਹਰ ਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਬਰਕਤ ਦਾ ਸਦਕਾ ਏ, ਨਹੀਂ ਤੇ ਮੇਰੇ ਵਰਗੀ ਸਿਰੋਂ ਨੰਗੀ ਦੀ ਕਿਸ ਵਾਤ ਪੁੱਛਣੀ ਸੀ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਗੱਲ ਜ਼ਰਾ ਵਾ ਦਾ ਰੁਖ ਦੇਖ ਕੇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਆਪਣੀ ਹਰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਮੰਨਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ, ਵਾ ਦਾ ਰੁਖ ਵੇਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਵਾਜ ਬਦਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਚਾਰ ਪੈਸੇ ਵੀ ਹੋ ਗਏ, ਪੁੱਤਰ ਵੀ ਤਸੀਲਦਾਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਉਸ ਨੇ ਵਾ ਦੇ ਘੋੜੇ ਤੇ ਆਪੇ ਚੜ੍ਹਨਾ ਹੋਇਆ।
ਤੂੰ ਬੇਬੇ, ਇਹਦੀ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਾ ਕਰ। ਏਹਦੀ ਅਕਲ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਫਿਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਏਹਨੂੰ ਵਾਧਾ ਘਾਟਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੁੱਝਦਾ।